World Heritage: A unique contribution to biodiversity conservation | Link
Συνοπτική παρουσίαση από τον κ. Γιώργο Μπάλλια, Δρ.Ν. – Δικηγόρος – Επίκουρος Καθηγητής, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο [ΕΔΩ]
ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ (UNESCO)
Ως γνωστό, διανύουμε τη περίοδο της λεγόμενης έκτης εξαφάνισης των ειδών και για το λόγο αυτό η προστασία της βιοποικιλότητας λαμβάνει άκρως επείγοντα χαρακτήρα. Σήμερα, λοιπόν, Πέμπτη 31.8.2023 η UNESCO δημοσιεύει, για πρώτη φορά στην ιστορία της, μελέτη σχετικά με την πανίδα και χλωρίδα των 1 157 φυσικών και πολιτιστικών τόπων της παγκόσμιας κληρονομιάς.
Απαντώνται σε αυτές τις περιοχές 75 000 είδη φυτών και πάνω από 30 000 είδη ζώων, ενώ καλύπτουν μόνο το 1% της γήινης επιφάνειας του πλανήτη. Πρόκειται για καταφύγιο των πιο ευαίσθητων ειδών, καθώς προστατεύονται περισσότερα από 20 000 απειλούμενα είδη σε πλανητική κλίμακα. Ειδικότερα, σύμφωνα με τη μελέτη, το 1/3 των τελευταίων ελεφάντων, τίγρεων και πάντα και το 10% των πιθήκων, των καμηλοπάρδεων, των λιονταριών και των ρινόκερων βρίσκονται σε αυτούς τους τόπους.
Ομοίως, το 50% των άλμπατρος, που είναι η οικογένεια πτηνών η πιο απειλούμενη παγκόσμια, βρίσκονται σε αυτές τις περιοχές της παγκόσμιας κληρονομιάς, όπως επίσης και το 80% των γοριλών των βουνών και σχεδόν το σύνολο των κόκκινων ιγκουάνα (στα νησιά Γκαλαπάγος). Όπως τονίζεται στη μελέτη, εάν πάψει η προστασία αυτών των ειδών, που ζουν σε τόπους της παγκόσμιας κληρονομιάς, αυτό θα αποτελούσε τεράστιο κίνδυνο για την ανθρωπότητα.
Πράγματι, οι εν λόγω τόποι και τα είδη που φιλοξενούνται εκεί απειλούνται σήμερα από την κλιματική αλλαγή και τις ανθρωπογενείς δραστηριότητες. Η απότομη απώλεια της βιοποικιλότητας που οφείλεται στην κλιματική αλλαγή θα γενικευτεί στην ξηρά και στη θάλασσα, υπογραμμίζει η μελέτη.
Στα τέλη του 2022 υπεγράφη η συμφωνία για την προστασία της βιοποικιλότητας (COP 15, Kunming-Montreal) με την οποία υποχρεώνονται τα κράτη να σταματήσουν την επιδείνωση της κατάστασης της βιοποικιλότητας έως το 2030. Για το σκοπό αυτό, συμπεραίνει η μελέτη, τα κράτη μέλη της σύμβασης για την παγκόσμια κληρονομιά της UNESCO (μέλος της είναι και η Ελλάδα με προστατευόμενους τόπους τα Μετέωρα και το Άγιο όρος, προτείνεται δε και ο Όλυμπος) θα πρέπει να λάβουν επείγονται και συγκεκριμένα μέτρα. Και τούτο διότι τα κράτη ήταν αυτά που πρότειναν τόπους για να συμπεριληφθούν στην παγκόσμια κληρονομιά και εξ αυτού του λόγου έχουν υποχρέωση να τους προστατεύουν.
ΥΓ1. Αισθάνθηκα την ανάγκη να σάς μεταφέρω αυτές τις θετικές διεθνείς πληροφορίες, αφού παρακολούθησα τη συζήτηση στη βουλή για τις πυρκαγιές που δυστυχώς δεν προσέθεσε τίποτε σε αυτά που ξέρουμε. Το χειρότερο: φάνηκε ότι το πολιτικό σύστημα (κυβέρνηση και αντιπολίτευση) δεν έχουν κατανοήσει το μέγεθος του προβλήματος και περιορίζονται στις βαρετές μικροκομματικές ατάκες. Η βασική κατά τη γνώμη μου αιτία είναι η αδυναμία των κομμάτων να συνδέσουν και να στηρίξουν τις πολιτικές τους προτάσεις στα επιστημονικά δεδομένα πολλώ δε μάλλον που τα σχετικά ζητήματα διαπερνώνται από πολυπλοκότητα και αβεβαιότητα. Επιβεβαίωσα την εκτίμησή μου ότι το ultimum refugium της φύσης και του κλίματος είναι τα κινήματα των πολιτών και οι επιστημονικοί φορείς (πανεπιστήμια, κέντρα έρευνας, διάφορα think tank κλπ) και ακολουθούν, σε μικρότερο βαθμό, τα δικαστήρια.
ΥΓ2 Στη φωτό το δέλτα Οκαβάνκο στη Μποτσουάνα.
Το άρθρο unesco – έκθεση για πρώτη φορά στην ιστορία της 31.08.2023 “Παγκόσμια Κληρονομιά: Μια μοναδική συμβολή στη διατήρηση της βιοποικιλότητας” εμφανίστηκε πρώτα στο Nature Friends.
