the pause project water reflections

Είναι πολύ πιθανόν σε κάποια φάση, η σκέψη όλων μας να έχει οδηγηθεί στο να παρομοιάσει τις εικόνες και τους ήχους που «κυλούν» στην οθόνη με μια συνεχή ροή νερού. Είναι βέβαιο, δε, πως αναγνωρισμένοι σκηνοθέτες πραγματεύονται την παραπάνω σχέση (κινηματογράφου και ύδατος) κυρίως μ’ αυτούς τους όρους (χρονικότητα, κίνηση, κλπ.). Για παράδειγμα, ο Αντρέι Ταρκόφσκι θεωρούσε ότι από όλα τα στοιχεία, το νερό (όπως κι από όλες τις Τέχνες ο κινηματογράφος) είναι εκείνο που συμβολίζει πιστότερα την ιδέα του περάσματος του χρόνου (δήλωση στην Βέλια Ιακοβίνο, το 1983).

Αναμφίβολα, πέραν των πολύ εύστοχων προαναφερθέντων παραλληλισμών που αποτόλμησαν οι δημιουργοί, συνέλαβαν εξαρχής και τις πάμπολλες εκφραστικές δυνατότητες του νερού, εξού και επιχειρούσαν να το φιλμάρουν ξανά και ξανά με αμείωτη ζέση όλα αυτά τα χρόνια, παρά τις όποιες δυσκολίες ενείχε αυτό το εγχείρημα (αρκεί, εν προκειμένω, να θυμηθεί κανείς την προειδοποίηση «Do not shoot on water!» που απηύθυνε ο Στίβεν Σπίλμπεργκ προς τους Κέβιν Κόστνερ και Κέβιν Ρέινολντς, πριν ξεκινήσουν τα γυρίσματα του «Υδάτινου Κόσμου», εξαιτίας της τραυματικής εμπειρίας που είχε ο ίδιος στα «Σαγόνια του Καρχαρία»). Υπήρξαν σημαντικές περίοδοι στην ιστορία του μέσου, των οποίων βασικό χαρακτηριστικό ήταν η κεντρική θέση που κατείχε το υδάτινο στοιχείο λόγω της αίσθησης ρευστότητας (οπτικής αλλά και νοηματικής) που προκαλούσε (όπως, παραδείγματος χάριν, κατά Ζιλ Ντελέζ, η περίοδος του γαλλικού μεσοπολεμικού σινεμά των Ζαν Ρενουάρ, Ζαν Βιγκό, Ζαν Γκρεμιγιόν και Ζαν Επστάιν).

Ορισμένες φράσεις του Ταρκόφσκι είναι (για ακόμη μια φορά) ιδιαιτέρως βοηθητικές όσον αφορά την ανάδειξη του πλούτου των διαθέσιμων τρόπων κινηματογραφικής αξιοποίησης του νερού: «Μερικά πράγματα είναι περισσότερο κινηματογραφικά, περισσότερο φωτογενή. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, το νερό είναι υψίστης σημασίας για εμένα. Το νερό είναι ζωντανό, έχει βάθος, κινείται, μεταβάλλεται, μπορεί να είναι εξίσου ανακλαστικό όπως ένας καθρέφτης» (δήλωση στον Σαρλ Ντε Μπραντ, το 1986).

Πράγματι, η ιδιότητα του νερού να ενεργεί ως «φυσικό» κάτοπτρο (δίχως την ανάγκη ανθρώπινης παρέμβασης, δηλαδή, η οποία επεξεργάζεται υλικά όπως τον χαλκό, τον μπρούτζο, το γυαλί και άλλα, για να κατασκευάσει κάποιο αντίστοιχης λειτουργίας τεχνούργημα), έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον των καλλιτεχνών ουκ ολίγες φορές. Ειρήσθω εν παρόδω, παρόμοια καθρεφτίσματα εκ Φύσεως (με εξίσου έντονη παρουσία στον κινηματογράφο) μόνο οι οφθαλμοί ανθρώπων και ζώων (αποτελούμενοι ως επί το πλείστον από νερό, άλλωστε) μπορούν να επιτύχουν (ίσως δεν είναι τυχαίο που ο Γκαστόν Μπασλάρ έλεγε πως το πραγματικό μάτι της γης είναι το νερό – «L’Eau et les Rêves», 1942).

Αυτό το θεαματικό και πολυποίκιλο φαινόμενο παραγωγής ειδώλων στο νερό, λοιπόν, έχει συχνά αιχμαλωτιστεί από την κάμερα και μας παραδίδεται άλλοτε μέσω μεμονωμένων πλάνων (τα καρέ που εκτίθενται παρακάτω συνιστούν ενδεικτικές περιπτώσεις), άλλοτε μέσω σκηνών (αξίζει να μνημονεύσει κανείς το φινάλε από το «Ο 20ος μου Αιώνας» της Ίλντικο Ένιεντι), άλλοτε μέσω σεκάνς (όπως τα εναρκτήρια λεπτά του «Ιβάν» του Αλεξάντρ Ντοβζένκο) και ούτω καθεξής.

Κρίνεται μάταιο, ωστόσο, να ομιλούμε για το πόσο αισθητικά άρτιο είναι το αποτέλεσμα που προκύπτει από τη συνάντηση του νερού με τον κινηματογραφικό φακό ή για τις τέλειες συμμετρίες που σχηματίζονται από τους υδάτινους αντικατοπτρισμούς, χωρίς να έχουμε συγκεντρώσει μερικά από τα πιο χαρακτηριστικά φιλμικά κάδρα που αναδεικνύουν εμπράκτως τα ανωτέρω. Το FREE CINEMA, επομένως, στο δεύτερο κατά σειρά αφιέρωμα του The Pause Project, παρουσιάζει τα κάτωθι water reflection film stills. Σε περίπτωση που κάποιος δεν αναγνωρίζει ή πραγματικά δεν ξέρει από ποια ταινία προέρχονται τα καρέ, οι τίτλοι και τα ονόματα των σκηνοθετών αποκαλύπτονται πατώντας επάνω στην (κάθε) εικόνα.

A Man of Integrity 2017 Mohammad Rasoulof A Place in the World 2001 Artur Aristakisyan Ankur 1974 Shyam Benegal Ashes of Time 1994 Wong Kar Wai Bangkok Nites 2016 Katsuya Tomita Be Sure to Share 2009 Sion Sono Being 17 2016 André Téchiné Bérénice 1983 Raúl Ruiz Bluebeard 1972 Edward Dmytryk Buffalo Bill 1944 William A. Wellman By the Bluest of Seas 1936 Boris Barnet Camelot 1967 Joshua Logan Coming Forth by Day 2012 Hala Lotfy Deluge 1933 Felix E. Feist Devi 1960 Satyajit Ray Dodge City 1939 Michael Curtiz Dogra Magra 1988 Toshio Matsumoto Du côté d’Orouët 1971 Jacques Rozier Effi Briest 1974 Rainer Werner Fassbinder Eve’s Bayou 1997 Kasi Lemmons Evolution of a Filipino Family 2004 Lav Diaz Fruit of Paradise 1970 Věra Chytilová Harmony Lessons 2013 Emir Baigazin High Society 1956 Charles Walters Hole in the Sky 2001 Kazuyoshi Kumakiri I Am 2005 Dorota Kędzierzawska Identifying Features 2020 Fernanda Valadez Innocence 2004 Lucile Hadžihalilović It Feels So Good 2019 Haruhiko Arai Killers on Parade 1961 Masahiro Shinoda Lake of the Dead 1958 Kåre Bergstrøm Legend of Tianyun Mountain 1980 Xie Jin Leviathan 2014 Andrey Zvyagintsev Light in the Tropics 2020 Paula Gaitán Lightning Strikes Twice 1951 King Vidor Loveless 2017 Andrey Zvyagintsev Loving Couples 1964 Mai Zetterling Maborosi 1995 Hirokazu Kore eda Men 2022 Alex Garland Miao Miao 2008 Cheng Hsiao Tse Michurin 1948 Alexander Dovzhenko Murder by Decree 1979 Bob Clark My Tender and Affectionate Beast 1978 Emil Loteanu Namme 2017 Zaza Khalvashi P. P. Rider 1983 Shinji Sômai Pakeezah 1972 Kamal Amrohi Pigsty 1969 Pier Paolo Pasolini Rainbow Song 2006 Naoto Kumazawa Samurai Fiction 1998 Hiroyuki Nakano Sandra 1965 Luchino Visconti Splendid Isolation 2022 Urszula Antoniak Spring Summer Fall Winter… and Spring 2003 Kim Ki duk Submarine 2010 Richard Ayoade Sunset Song 2015 Terence Davies Sur 1988 Fernando E. Solanas Tale of Tales 2015 Matteo Garrone Tender Is the Night 1962 Henry King That Day on the Beach 1983 Edward Yang The Burial of Kojo 2018 Blitz Bazawule The Desolate Beach 1963 Tapan Sinha The Green Years 1963 Paulo Rocha The Isle 2000 Kim Ki duk The Long Darkness 1972 Kei Kumai The Makioka Sisters 1983 Kon Ichikawa The Music Lovers 1971 Ken Russell The Night of the Hunter 1955 Charles Laughton The Personals 1998 Kuo Fu Chen The Phantom of the Opera 1925 Rupert Julian The Return of Frank James 1940 Fritz Lang The Ship ‘Night’ 1979 Marguerite Duras The Story of Sin 1975 Walerian Borowczyk The Third Wife 2018 Ash Mayfair The Touchables 1968 Robert Freeman Trails 1978 João César Monteiro True Friends 1954 Mikhail Kalatozov White Mane 1953 Albert Lamorisse Wild River 1960 Elia Kazan Womb 2010 Benedek Fliegauf Woyzeck 1994 János Szász Yanagawa 2021 Zhang Lu

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *