Η λέξη «απόδειπνο» έχει έναν αόριστο απόηχο μνημόσυνου. Από λέξεις που θα τη συντρόφευαν, της ταιριάζουν πιο πολύ οι παύσεις. Τα μισά και περισσότερα ποιήματα της Εύης Λιακέα στη συλλογή Απόδειπνο (Θράκα 2023) δεν έχουν τελεία στο κλείσιμο. Ίσως δεν θα ’χε σημασία, αν σε κάποια δεν διάλεγε μολοντούτο να βάλει τελεία. Τώρα, τα ποιήματά της κλείνουν (;) με παύση, με αδήλωτη αποσιώπηση χωρίς αποσιωπητικά –μ’ έναν δισταγμό. Είναι ο δισταγμός μετά την τελευταία λέξη. Ο δισταγμός αν θα ’ναι αυτή η τελευταία λέξη. Ο απόηχος της λέξης που θα μπορούσε εντέλει να ειπωθεί μα έμεινε ανείπωτη. Είναι η γλώσσα των νεκρών, των φαντασμάτων –ανάμεσά τους, του φαντάσματος που μια εικόνα, με την αποτύπωσή της με λέξεις, αφήνει πάνω στο χαρτί. «Ψυχοσάββατο», λέει ένα
Ένιωσα αμυδρά τα χνώτα των νεκρών
σαν φόβο
και μαζί σαν λύπη
Ήσυχοι ανέμεναν
το όνομά τους
–μήπως σαλέψουν–
φύκια
στο νερό
«…σαν λύπη» δίχως τελεία, και μετά με κεφαλαίο «Ήσυχοι».
Ζωγραφίζει εικόνες φύσης –λουλούδια, πουλιά… Κοριτσίστικες εντυπώσεις. Συγγενείς –τη γιαγιά, τη μητέρα, τη θεία. Υπάρχουν ποιήματα σαν χαϊκού, και ποιήματα με χαϊκού πλεγμένα μέσα τους, στον τρόπο που νιώθει η Λιακέα την εικόνα. «Πόσο με θέλγει η νύχτα!» λέει ένα, άτιτλο όπως τα πιο πολλά
–περπατώντας στις μύτες,
να μην ακούσω
το φριχτό σπάσιμο
των σαλιγκαριώνꟷ
Το νερό σκεπασμένο
με φωτεινές αντανακλάσεις
της μνήμης
που σμίγουν με τους ίσκιους
στο πηγάδι
Δεδηλωμένη μες στα ποιήματά της η αγάπη της για τον ιαπωνικό τρόπο (αλλά με συναίσθηση, πως δεν θα μπορούσε η ευαισθησία της να είναι αυτή ενός Ιάπωνα, κι ούτε ο δικός του τρόπος, παρά μόνο μια αόριστη αίσθησή του, να μεταφερθεί στα ελληνικά, ως μακρινός αντίλαλός του μέχρι τη μεσσηνιακή φύση στην εαρινή, αναστάσιμη στιγμή της, και μέχρι την αγάπη της κοπέλας για τις γυναίκες συγγενείς της). Αναφέρει εδώ τον Χοκουσάι, εκεί τον Μπασό, αλλού τον Σινκίτσι Τακαχάσι.
Κι όσο για τον τίτλο αυτού του σύντομου σημειώματος, έτυχε απλώς να διαβάζω τούτα τα όμορφα ποιήματα παράλληλα με το My Life in the Bush of Ghosts του Amos Tutuola…
⸙⸙⸙
[Πρώτη δημοσίευση στο ηλεκτρονικό Φρέαρ. Φωτογραφία: ©Flor Garduño. Δείτε τα περιεχόμενα του ένατου ηλεκτρονικού μας τεύχους εδώ.]