Η ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΜΕ ΤΙΣ 300+ ΥΠΟΓΡΑΦΕΣ ΕΔΩ | Από την Ελλάδα υπογράφουν: ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ/ Naturefriends Greece, SITO seeds, ECOCITY
[Μετάφραση: Καίτη Μυλωνά]
Mr Frans Timmermans
Executive Vice-President for the European Green Deal
European Commission
16 Μαΐου 2023
Request for a meeting on New Genomic Techniques: Time to shift to evidence-based decision making for sustainable food systems and nature
Αίτημα για συνάντηση σχετικά με τις νέες γονιδιωματικές τεχνικές: για βιώσιμα συστήματα τροφίμων και τη φύση
Αξιότιμε Εκτελεστικέ Αντιπρόεδρε,
Ως Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, εμείς, οι 300+ οργανώσεις που υπογράφουμε, σας καλούμε να παρέμβετε και να αποτρέψετε την εκτεταμένη απορρύθμιση των νέων γονιδιωματικών τεχνικών εις βάρος της φύσης και του κλίματος, καθώς και των δικαιωμάτων των γεωργών και των καταναλωτών. Σημειώνουμε με μεγάλη ανησυχία ότι τα επιχειρήματα υπέρ της απορρύθμισης των νέων γονιδιωματικών τεχνικών (NGT) προβάλλονται συχνά χωρίς σχετικά αποδεικτικά στοιχεία από τη ΓΔ Sante, ιδίως όταν πρόκειται για ισχυρισμούς βιωσιμότητας.
Όπως γνωρίζετε, η ΕΕ έχει ήδη νομική σαφήνεια σχετικά με το καθεστώς των NGTs (New Genomic Techniques) – σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, πρόκειται για ΓΤΟ, βάσει του άρθρου 191.2 της TFEU 1. Η ΕΕ διαθέτει επίσης αποτελεσματική νομοθεσία για τους ΓΤΟ, η οποία βασίζεται στη διαφάνεια, την επισήμανση και τους ελέγχους ασφαλείας, με μια διαδικασία έγκρισης που έχει αποδείξει την αξία της για περισσότερα από 20 χρόνια. Οι νέοι ΓΤΟ δεν απαγορεύονται στην ΕΕ. Όπως ακριβώς και με τους προηγούμενους ΓΤΟ, κάθε εταιρεία μπορεί να υποβάλει αίτηση για έγκριση της αγοράς νέων ΓΤΟ.
Η ΓΔ SANTE δικαιολογεί τη σχεδιαζόμενη εκτεταμένη απορρύθμιση των νέων ΓΤΟ με τον ισχυρισμό ότι μπορούν να συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων της Πράσινης Συμφωνίας για τη βιωσιμότητα και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Το αν θα υλοποιηθούν ποτέ βιώσιμοι νέοι ΓΤΟ είναι ένα ανοιχτό ερώτημα, αλλά μέχρι σήμερα δεν υπάρχει ούτε ένας ΓΤΟ που να συμβάλλει στη βιωσιμότητα 2, ακόμη και σε χώρες με εκτεταμένη απορρύθμιση σε ισχύ, όπως οι ΗΠΑ και ο Καναδάς. Επομένως, αν δεν αναπτύσσονται και δεν κυκλοφορούν γρήγορα στην αγορά νέοι δήθεν βιώσιμοι ΓΤΟ, η ευθύνη δεν μπορεί να ανήκει σε δήθεν “υπερβολικά αυστηρές” ρυθμίσεις. Και δεδομένης της αποτυχίας των νέων ΓΤΟ να προσφέρουν βιωσιμότητα, σίγουρα δεν θα συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων της Πράσινης Συμφωνίας μέχρι το 2030 3.
Εάν η Επιτροπή της ΕΕ ακολουθήσει την πρόταση απορρύθμισης της ΓΔ SANTE, υπάρχει άμεσος κίνδυνος να εισέλθουν στο περιβάλλον και στην αγορά νέοι ΓΤΟ που δεν έχουν δοκιμαστεί και δεν έχουν επισημανθεί, αυξάνοντας την πίεση στη βιοποικιλότητα και υπονομεύοντας το δικαίωμα επιλογής των καταναλωτών, των γεωργών και των επιχειρηματιών 4.
Οποιαδήποτε απορρύθμιση των νέων ΓΤΟ θα απειλούσε επίσης τον στόχο “Από το αγρόκτημα στο πιρούνι” για μείωση των φυτοφαρμάκων κατά 50% έως το 2030. Η εμπειρία περισσότερων από 20 ετών εμπορικής καλλιέργειας ΓΤΟ στη Βόρεια και Νότια Αμερική δείχνει δραματική αύξηση της χρήσης φυτοφαρμάκων, με αρνητικές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον 5. Η ανάθεση της μείωσης των φυτοφαρμάκων στους ΓΤΟ, όπως προτείνουν ορισμένοι ιθύνοντες, είναι τόσο λανθασμένη όσο και ανεύθυνη 6.
Εάν η Επιτροπή ακολουθήσει τη ΓΔ SANTE και καταργήσει τις απαιτήσεις ιχνηλασιμότητας και επισήμανσης για τους νέους ΓΤΟ, θα καταστρέψει τη βάση της γεωργίας χωρίς ΓΤΟ, η οποία περιλαμβάνει συμβατικά, βιολογικά και αγροοικολογικά συστήματα παραγωγής. Όλα τα συστήματα παραγωγής χωρίς ΓΤΟ εξαρτώνται από τη γνώση του ποια φυτά έχουν παραχθεί με τεχνικές ΓΤΟ. Η πλήρης διαφάνεια των ΓΤΟ σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για να επιτύχει η ΕΕ τον στόχο της Πράσινης Συμφωνίας για την επέκταση της βιολογικής γεωργίας στο 25% του συνόλου των καλλιεργήσιμων εκτάσεων της ΕΕ έως το 2030. Η απαλλαγή των νέων ΓΤΟ από τις απαιτήσεις δοκιμών ασφάλειας, ιχνηλασιμότητας και επισήμανσης, αφενός, και η επιδίωξη επέκτασης της βιολογικής γεωργίας, αφετέρου, αποτελούν αλληλοαποκλειόμενους στόχους πολιτικής. Αυτή η προφανής αντίφαση οδηγεί στο ερώτημα πώς η Επιτροπή θα προστατεύσει τη συμβατική, την απαλλαγμένη από ΓΤΟ και τη βιολογική γεωργία και τρόφιμα, εάν απαλλάξει τους ΓΤΟ από τους υφιστάμενους κανόνες.
Με μια απορρύθμιση ορισμένων νέων ΓΤΟ, όπως προτείνει η ΓΔ SANTE, η Επιτροπή θα μπορούσε να κάνει μεγάλη ζημιά χωρίς να επιτύχει σημαντικά επιτεύγματα όσον αφορά τη βιωσιμότητα. Θα καταργήσετε τα πρότυπα ασφάλειας και διαφάνειας για τους νέους ΓΤΟ εις βάρος της βιοποικιλότητας, του κλίματος, των καταναλωτών και της πλειοψηφίας των επιχειρηματιών στον τομέα της γεωργίας και των τροφίμων. Θα θέτατε σε κίνδυνο τη σε μεγάλο βαθμό απαλλαγμένη από ΓΤΟ γεωργία και βιομηχανία τροφίμων στην ΕΕ. Θα υπονομεύατε επίσης τον στόχο της ΕΕ να επιτύχει 25% βιολογική γεωργία έως το 2030, καθώς και τον στόχο για τη μείωση των φυτοφαρμάκων. Η προσέγγιση της ΓΔ SANTE αποσπά την πολιτική προσοχή από πραγματικές λύσεις για το πώς ο γεωργικός τομέας μπορεί να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Τα εργοστάσια υψηλής τεχνολογίας δεν θα επιβραδύνουν την αποψίλωση των δασών που τροφοδοτείται από την ευρωπαϊκή ζήτηση για περισσότερες ζωοτροφές – αλλά η βιολογική και η αγροτική γεωργία το κάνουν ήδη.
Καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι ο καλύτερος τρόπος είναι να διατηρηθεί το ισχύον νομικό σύστημα για όλες τις γενιές ΓΤΟ και να εξακολουθήσουν να ρυθμίζονται οι νέοι ΓΤΟ βάσει των υφιστάμενων κανόνων της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων όλων των απαιτήσεων επισήμανσης και ιχνηλασιμότητας. Αυτό θα ελαχιστοποιήσει τις πιθανές αρνητικές επιπτώσεις στη φύση, την υγεία του ανθρώπου και των ζώων και θα διατηρήσει την αρχή της προφύλαξης και το δικαίωμα των καταναλωτών και των γεωργών στην ενημέρωση ως βασικά πολιτικά και κοινωνικά επιτεύγματα της ΕΕ.
Θα θέλαμε να ζητήσουμε μια συνάντηση μαζί σας για να ακούσουμε τη θέση σας και πώς σκοπεύετε να διατηρήσετε την ακεραιότητα του δικαίου της ΕΕ και της Πράσινης Συμφωνίας της ΕΕ απέναντι σε αυτή την προσπάθεια υπονόμευσης και των δύο. Δεδομένου του ενδιαφέροντος για το θέμα της παρούσας επιστολής, θα την κοινοποιήσουμε δημόσια.
Αναμένουμε να λάβουμε νέα σας το συντομότερο δυνατό.
Yours sincerely,
Jorgo Riss
Executive Director, Greenpeace European Unit
1 The ECJ decision C-528/16 was taken on the basis of both the existing GMO Directive and the precautionary principle. DG Sante’s proposal to weaken existing requirements would fail to respect the precautionary principle. All GMOs, including new GMOs are classic examples of the need to apply the precautionary principle since they change DNA in a way that doesn’t occur naturally. Consequently, the existing requirements of robust risk assessments, traceability and labelling must apply to all GMOs. Weakening these requirements would present a clear case of ignoring the precautionary principle and will likely lead to more lawsuits to reaffirm the precautionary principle as a pillar of EU policy.
2 According to a Joint Research Center study from April 2021, only 16 NGTs worldwide are at a pre-market stage. Our reading of the JRC paper is that none of these allegedly ready-to-market crops will mitigate biodiversity loss or the consequences of climate change.
3 See Hüdig, M. et al. (2022) Genome Editing in Crop Plant Research—Alignment of Expectations and Current Developments and Wilson, A. (2021) Will gene-edited and other GM crops fail sustainable food systems?
4 A survey by the Rathenau Institute found that participating Dutch citizens wanted regulation and labelling of new GMO products.
5 Benbrook, C. (2012) Impacts of genetically engineered crops on pesticide use in the U.S. — the first sixteen years
6 Foodwatch (2023) New Genomic Techniques (NGT): A Risky Corporate Distraction from Real Sustainable Solutions
Η ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΜΕ ΤΙΣ 300+ ΥΠΟΓΡΑΦΕΣ ΕΔΩ | Από την Ελλάδα υπογράφουν: ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ/ Naturefriends Greece, SITO seeds, ECOCITY
[Μετάφραση: Καίτη Μυλωνά]
Το άρθρο 300+ οργανώσεις | Αίτημα για συνάντηση σχετικά με τις νέες γονιδιωματικές τεχνικές: για βιώσιμα συστήματα τροφίμων και τη φύση εμφανίστηκε πρώτα στο Nature Friends.
