Χρύσα Στρίκου: «Κόσμοι μέσα σε κόσμο»

Μια από τις βασικότερες λειτουργίες της ποίησης είναι η έκφραση συναισθημάτων, συνειδητών και ασυνείδητων. Συγκινήσεις, βιώματα, ιδέες που εκφράζονται με δημιουργικό τρόπο και συντελούν στην απόπειρα κατανόησης του κόσμου. Οι λέξεις, μέσω των συμβόλων, επικοινωνούν συναισθήματα και σκέψεις ανάμεσα στον ποιητή και τον αναγνώστη και ο αναγνώστης συνειδητοποιεί ότι υπάρχει και κάποιος άλλος που νιώθει όπως κι αυτός και δεν είναι μόνος του.

Κάπου διάβασα ότι ένα γνήσιο έργο τέχνης ισούται με μια κραυγή αγωνίας στο χάος του κόσμου. Στην ποιητική συλλογή Κόσμοι μέσα σε κόσμο, η ποιήτρια Χρύσα Στρίκου καταφέρνει να ενώσει την κραυγή της με τη φωνή των αναγνωστών και εν συνεχεία να λυτρώσει, να απαλύνει την ψυχή. Ποιήματα γεμάτα σύμβολα, ιστορίες που αγγίζουν την ανθρώπινη ψυχή, όλα αρκετά ισχυρά ώστε να ταιριάζουν με το βαθύτερο κομμάτι του εαυτού μας. Κάνοντας ανάγνωση, έκανα μια περιήγηση ανάμεσα σε σκέψεις και συναισθήματα που οι περισσότεροι έχουμε βιώσει σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό. Διαβάζοντας τα ποιήματα αυτά νιώθουμε ότι συνδεόμαστε με κάποιον που φαίνεται να μας καταλαβαίνει, κι έτσι ο συναισθηματικός πόνος που κουβαλάμε γίνεται πιο υποφερτός.

Ίσως ένας από τους σκοπούς της τέχνης να είναι η κάθαρση, η λύτρωση, η συγχώρεση του ίδιου του εαυτού, ως ένας τρόπος ψυχικής απελευθέρωσης. Λέξεις ιερά τοποθετημένες που φτάνουν απευθείας στην ψυχή του αναγνώστη και την κινητοποιούν.

Στα ποιήματα της Χρύσας Στρίκου, όπως τα αισθάνθηκα, συναντά κανείς την αγωνία του ανθρώπου, ως τραγικού ήρωα της ζωής του, να τακτοποιήσει το χάος, τη λαχτάρα του να ζήσει, τη δίψα να κατακτήσει το νόημα. Γράφει στο ποίημα ΚΥ(Ν)(Β)ΙΣΜΟΣ:

Άνθρωποι κάθε μέρα φεύγουν
Κι εσύ ανακατεύεις αργά
τον αφρό στον καφέ σου
και μηρυκάζεις γκρίνια.
Σημεία των καιρών
θα πεις.
Σημεία των φτερών
θα πω
αυτών που έπεσαν μια μέρα
από τις πλάτες μας.

{jb_quote}Καταφέρνει να ενώσει την κραυγή της με τη φωνή των αναγνωστών και εν συνεχεία να λυτρώσει, να απαλύνει την ψυχή.{/jb_quote}

Στην ποίησή της περιγράφεται η άνιση αναμέτρηση του ανθρώπου με την αγάπη, τον θάνατο, την ύπαρξη την ίδια. Άραγε, ποιος θα επικρατήσει στο τέλος; Γράφει στο ποίημα Ο ΕΡΓΑΣΤΗΣ:

Ο έρωτας και η ύπαρξη
ένα και το αυτό.
Αγαπώ θα πει υπάρχω.
Υπάρχω θα πει αφαιρώ τον εαυτό μου
απ’ την πραγματικότητα
και την ξαναχτίζω.
Να υπάρξει κι αυτή με την ησυχία της.
Να υπάρξω κι εγώ,
που ζω
με την τελευταία ανάσα αέρα που επέτρεψες
να βγει απ’ τη σχισμή
του αδιάλλακτου ουρανού.

Ως θεραπεύτρια, σε καθημερινή βάση έρχομαι αντιμέτωπη με τον ανθρώπινο πόνο. Μέσα στην ποίηση της Χρύσας Στρίκου, ο πόνος παίρνει τη μορφή της ματαίωσης, της δυσκολίας να υπάρξεις ανάμεσα σε άλλους, όπως άλλωστε και ο τίτλος του βιβλίου της, Κόσμοι μέσα σε κόσμο. Στον κόσμο της, λοιπόν, είναι έντονη η ανάγκη για συγχώρεση, που ως γενναία υπέρβαση ελευθερώνει από τα δεσμά του κακού και συμφιλιώνει με την ίδια την ανθρώπινη ατέλεια. Και τελικά η αποδοχή του εαυτού και του άλλου, του ίδιου του πόνου που φέρνει εσωτερική χαρά. Πόση αντίθεση… έρωτας, θάνατος, συναίσθημα, λογική. Κόσμοι μέσα σε κόσμο, που αναμετριούνται για την επικράτηση, συγκρούονται και τελικά συνυπάρχουν. Χαρακτηριστικό είναι το ποίημα office-Όφις:

Εν αρχή ην ο λόγος
Όπου λόγος – επικοινωνία
Όπου λόγος – λογική.
Σε δεύτερο πλάνο πάντα το συναίσθημα.
Σε δεύτερη μοίρα η θλίψη, το κλάμα, η βροχή.
Η βροχή διαβρώνει τις κανονικοποιημένες ζωές μας,
όπως και το συναίσθημα.

Ο άνθρωπος στον κόσμο της Χρύσας Στρίκου υπόκειται σε δεινά. Αναγκάζεται να κοιτάξει μέσα του, να εξερευνήσει όλα τα σκοτεινά μονοπάτια, ώστε ίσως κάποτε να μπορέσει να βγει στο φως. Γράφει κάπου: «…η μνήμη… μια ιδιοφυής άρρωστη, που κάποιες φορές προκαλεί πόνο και κάποιες άλλες παρηγορεί. Μνήμη, μνημόνευσε τη λησμονιά και ξέχνα τις πληγές μας». […] «Πρέπει να πληρώσουμε με πολλές θλίψεις τη διαμονή μας εδώ».

Τούτο το βιβλίο δεν είναι παρά η ίδια η απόδειξη ότι η γνήσια, βαθιά εσωτερική ελευθερία δεν έρχεται παρά με την πεισματική, επώδυνη διαδρομή προς τη γνώση και την αποδοχή του εαυτού με τα πολλαπλά του πρόσωπα. Η Χρύσα Στρίκου έχει την τόλμη να μετουσιώσει τις δικές της εμπειρίες και το απόσταγμα της πορείας της ως θεραπεύτρια σε αλήθειες που αποκαλύπτουν και καθηλώνουν.