Λευτέρης Τσώνης, Στο μαύρο κλικ του διακόπτη, Εκάτη, Αθήνα 2023.
Η δεύτερη ποιητική συλλογή του Λευτέρη Τσώνη, με τον τίτλο Στο μαύρο κλικ του διακόπτη, που κυκλοφόρησε το 2023 από τις εκδόσεις Εκάτη, ξετυλίγεται σαν το φωτογραφικό φιλμ μιας μηχανής, όπου η υπαρξιακή διάσταση κάθε σκηνής, διάθεσης, τοπίου, αναδεικνύεται μέσα από μικρά ενσταντανέ μιας καθημερινότητας που καλπάζει. Το μαύρο χρώμα στο εξώφυλλο του βιβλίου με τις φευγαλέες λάμψεις, η αφαιρετική γραφή του ποιητή, τα ποιήματα που κεντράρουν στοχεύοντας σε μια επίμονη αποτύπωση εικόνων, ιδεών, συναισθημάτων, φανερώνουν στην ποιητική του μια φωτογραφική οπτική.
Τα ποιήματα θυμίζουν τη γοητεία ενός φακού που δεν εστιάζει μόνο στην εξωτερική επιφάνεια των πραγμάτων, αλλά αποκαλύπτει μια διάσταση εσωτερικότητας, μικρές ιστορίες που φωτογραφίζουν την ψυχική διαδρομή του ποιητή αλλά και των ανθρώπων γύρω του, ανασκαλεύουν τις σιωπές, σμιλεύοντας ό, τι ξεφεύγει.
«Κάθεται μόνος στο δωμάτιο/ τον τριγυρνά όμως δίπτερο/ μια παρουσία μια αίσθηση/ κάτι/ σιωπή με στόμα./ «Σιωπή με στόμα;» σκέφτεται./ Κοιτάζει έξω απ’ το παράθυρο/ δουλεύει μέσα του καιρό/ αυτή η αφόρητη υποψία». («Υποψία», σελ. 11).
Ο κόσμος στα ποιήματα του Τσώνη απλώνεται και χάνεται στιγμιαία, όπως μια αντανάκλαση, καθώς οι εικόνες μοιάζουν σαν να ανάβουν και σβήνουν ξαφνικά. Η ματαιότητα της ζωής γίνεται εύκολα αναγνωρίσιμη στη λιτότητα και στην καθαρότητα των στίχων του, στην εναλλαγή των εικόνων που υπερτονίζουν κάθε σκηνή.
«Έγιναν λάθη/ στη μέση του δωματίου/ απλωμένα στο χαλί/ κομμάτια σε χίλια ονόματα/ τα πρόσωπά μας». («Παζλ 1.000 κομμάτια», σελ .20)
Μέσα στη συλλογή αναγνωρίζουμε θραύσματα μιας καθημερινότητας, που ολοένα δυσκολεύει, βίους που προσποιούνται ως και τις αναπνοές, ανθρώπους που πάνε ένα βήμα μπροστά κι άλλο ένα πίσω, αλλά και την ανάγκη απόδρασης από την πραγματικότητα, ζουμάροντας σε μια στιγμή, σε ένα ξέφωτο, «σε αστραπές που βροντούν στο στέρνο».
Έτσι στο τοπίο της κουρασμένης ζωής όπου κυριαρχεί η συνήθεια, η προσποίηση, η ματαιότητα, ο ποιητής στέκεται επάνω στο τεντωμένο σκοινί του, όπως κι άπειροι, ανώνυμοι άνθρωποι σαν κι αυτόν και με βλέμμα αγωνιώδες, παρατηρεί και καταγράφει λεπτομέρειες του κόσμου, που ίσως, απαλύνουν κάτι από το βάρος του.
«Ολάνοιχτη σαν/ θρίαμβος/ σχήμα κάλλους/ Ευωδιά/ χαμένου για πάντα/ παραδείσου/ –η αίσθηση δεν σκούντηξε ακόμη την αντίληψη–/ σε ερώτηση που αγνοώ, το έαρ γνέφει ναι/ στα πέταλά σου». («Πριν προλάβω να πω: μια φρέζα», σελ. 31).
Όλα τα ποιήματα κυοφορούν την ανάγκη της αναζήτησης πίσω από το προφανές, επιχειρούν μια προσέγγιση των αισθήσεων και του απτού κόσμου, ζουμάροντας σε λεπτομέρειες, όπως για παράδειγμα, σε μια «κουρτίνα που κρύβει τη θνητότητα από την αιώνια σοφίτα» ή σε ένα ειπωμένο παιχνίδι που κουρδίζει καθετί αναπάντητο: τα δάκρυα των αγαπημένων.
Ο ποιητής μεταβάλλει τοπία, που απότομα βαθαίνουν ή λοξοδρομούν, ελπίζει σε λέξεις και «προτάσεις που όλο δύουν», εστιάζει σε ζωές που κινούνται «μια στο ξένο μια στο όνειρο» και πιστεύει ότι ο κόσμος μπορεί να αλλάξει, έστω και λίγο, όταν ένα φως σαν φλας ανάψει φωτίζοντας μια φευγαλέα σκηνή, σαν την εντύπωση που γεννάει μία μοναδική κι ανεπανάληπτη στιγμή.
⸙⸙⸙
[Πρώτη δημοσίευση στο ηλεκτρονικό Φρέαρ. Artwork: ©Rin Mizuho με ΑΙ. Δείτε τα περιεχόμενα του ενδέκατου ηλεκτρονικού μας τεύχους εδώ.]
