Τρία κόμματα απαντούν για τη «Συνθήκη για τον Χάρτη Ενέργειας/ Energy Charter Treaty – ECT και την αποχώρηση της Ελλάδας απ’ αυτήν»
Στις 19 Απριλίου 2023 το Ελληνικό Δίκτυο ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ έστειλε επιστολή προς τα κόμματα με θέμα: «Ποια είναι η θέση του κόμματός σας για την Συνθήκη για τον Χάρτη Ενέργειας/ Energy Charter Treaty – ECT και την αποχώρηση της Ελλάδας απ’ αυτήν.»
Η επιστολή ΕΔΩ: https://bit.ly/42uheJr
Τα κόμματα που έλαβαν την επιστολή μέσω e-mail είναι: Νέα Δημοκρατία, ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ, ΚΚΕ, ΜΕΡΑ25, ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ – ΠΡΑΣΙΝΟΙ, ΠΡΑΣΙΝΟ -ΜΩΒ, ΜΑΖΙ (Πράσινη Αριστερά, Σοσιαλιστική Προοπτική, ΕΔΗΚ).
Απάντησαν κατά σειρά τα εξής κόμματα μέχρι 8 Μάϊου 2023: ΜΕΡΑ25, ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ΠΡΑΣΙΝΟ – ΜΩΒ.
Το Ελληνικό Δίκτυο ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ θεωρεί ότι τα Ελληνικά κόμματα θα υποχρεωθούν τα τοποθετηθούν αργά ή γρήγορα για το θέμα της αποχώρησης ή της παραμονής της χώρας μας από τη Συνθήκη για τον Χάρτη Ενέργειας. Το γεγονός ότι τα περισσότερα και ιδιαίτερα τα μεγαλύτερα κόμματα δεν απάντησαν, δύο εβδομάδες πριν από τις εθνικές εκλογές, μας κάνει να υποθέσουμε ότι ή δεν γνωρίζουν το θέμα ή ότι δεν θέλουν να δεσμευτούν προεκλογικά.
Σε οποιαδήποτε όμως περίπτωση εκείνο το εκλογικό σώμα που αποφασίζει για το κόμμα που θα ψηφίσει στις εθνικές εκλογές με βάση τις θέσεις των κομμάτων, δεν διευκολύνεται για να ενημερωθεί και να διαμορφώσει άποψη για ένα τόσο σοβαρό και σύνθετο θέμα που έχε σχέση με την προστασία του περιβάλλοντος, την ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής, την Εθνική ανεξαρτησία και τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Άμεση αποχώρηση από τη Συνθήκη για τον Χάρτη Ενέργειας (Energy Charter Treaty – ECT)
Το ΜέΡΑ25, η μόνη φωνή για ένα πράσινο κίνημα στο ελληνικό κοινοβούλιο, θεωρεί επιτακτικό η Ελλάδα να ακολουθήσει το παράδειγμα της Γαλλίας, Γερμανίας, Ολλανδίας, Πολωνίας και Ισπανίας και να ανακοινώσει άμεσα ημερομηνία αποχώρησης από τη Συνθήκη για τον Χάρτη Ενέργειας (ECT) του 1994. Η Ιταλία έχει ήδη από το 2016 αποχωρήσει από την εν λόγω συνθήκη. Η Ελλάδα επιβάλλεται να προβεί άμεσα σε αποχώρηση και αυτή, μονομερώς, δηλαδή χωρίς να περιμένει τις αποφάσεις της Ε.Ε.
Η Συνθήκη για τον Χάρτη Ενέργειας (ECT), όπως και άλλες διμερείς ή πολυμερείς συμφωνίες για το εμπόριο περιλαμβάνουν πάντα μία ρήτρα που ονομάζεται «Ρήτρα Επίλυσης Διαφορών μεταξύ Επενδυτή-Κράτους» (ISDS) και η οποία επιτρέπει σε ξένους εταιρικούς επενδυτές να μηνύουν κυρίαρχες κυβερνήσεις για κάθε νέα νομοθεσία που η εταιρεία θεωρεί ότι μπορεί να βλάψει τα τρέχοντα ή ακόμη και τα μελλοντικά της κέρδη. Οι υποθέσεις εκδικάζονται ενώπιον ιδιωτικών διαιτητικών δικαστηρίων τα οποία αποτελούνται από τρεις ιδιώτες δικηγόρους-διαιτητές. Παράδειγμα παρόμοιας προσφυγής από μέρους των εταιρειών είναι μια πιθανή κατάργηση των επιδοτήσεων. Οι εταιρείες αποδέκτες αναμένεται να προχωρήσουν σε μηνύσεις σε βάρος των κυρίαρχων κυβερνήσεων, που αποφάσισαν την κατάργησή τους.
Συχνά φτάνει απλώς να απειλούν με μηνύσεις μία κυβέρνηση με βάση τη «Ρήτρα Επίλυσης Διαφορών μεταξύ Επενδυτή-Κράτους» (ISDS), ώστε οι κυβερνήσεις να διστάζουν και να σκέφτονται διπλά πριν την ψήφιση ενός νόμου για την προστασία των ανθρώπων ή του περιβάλλοντος. Ακόμα και αν μία παρόμοια υπόθεση κερδηθεί στο διαιτητικό δικαστήριο, το κόστος των διαιτησιών αυτών είναι δυσθεώρητο. Στην πράξη, αποτελεί συνήθη τακτική για τις εταιρείες ορυκτών καυσίμων να μηνύουν μια κυβέρνηση προκειμένου να εκφοβίσουν άλλες κυβερνήσεις, που έχουν στόχο να εφαρμόσουν οποιεσδήποτε φιλοπεριβαλλοντικές πολιτικές. Οι προτάσεις της Ε.Ε. για την αναθεώρηση της συνθήκης, που μόνο φιλοπεριβαλλοντικές δεν είναι, συνεχίζουν να επιτρέπουν τα ISDS ακόμη και 10 χρόνια μετά την ψήφιση της αναθεώρησης!
Το ΜέΡΑ25, το μόνο πραγματικά πράσινο κόμμα του ελληνικού κοινοβουλίου, πάντα δίπλα στο οικολογικό κίνημα, προκρίνει μόνο πολιτικές που ελαχιστοποιούν τις οικολογικές συνέπειες των ανθρώπινων δραστηριοτήτων, που σέβονται τα οικοσυστήματα και τη βιοποικιλότητα του πλανήτη.
30.4.2023
Σχετικά με την Συνθήκη για τον Χάρτη Ενέργειας (ECT) και την αποχώρηση της Ελλάδας απ’ αυτήν
Προς: Ελληνικό Δίκτυο ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ
Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ είναι ενάντια στη Συνθήκη για το Χάρτη Ενέργειας όπως κι ενάντια στην πολιτική της ΕΕ για την ενέργεια που οδηγεί καθημερινά εκατομμύρια ανθρώπους στην ενεργειακή φτώχεια και στην εξαθλίωση.
Τέτοιες συνθήκες και πολιτικές υπερασπίζονται μόνο τα συμφέροντα των μεγάλων εταιριών και του κεφαλαίου και στέκονται ενάντια στην κοινωνία που σε συνθήκες κλιματικής και ενεργειακής κρίσης αγωνίζεται καθημερινά για την επιβίωση, για το δικαίωμα στην ενεργειακή επάρκεια και για την αντιμετώπιση της ηλεκτρικής ενέργειας ως κοινωνικού αγαθού για την κάλυψη ζωτικών αναγκών και όχι ως εμπορεύματος που εξυπηρετεί μια διαρκή οικονομική καπιταλιστική μεγέθυνση.
Πράσινο & Μωβ: να αποχωρήσει και η Ελλάδα από τη συνθήκη του Ενεργειακού Χάρτη
Η συνθήκη για τον Ενεργειακό Χάρτη (Energy Charter Treaty-ECT) υιοθετήθηκε το 1994, ως εργαλείο για διασφάλιση των ενεργειακών εταιριών απέναντι στο ενδεχόμενο μελλοντικών αυστηρότερων νομοθετικών ρυθμίσεων, που θα περιόριζαν τα έσοδα και τα κέρδη τους: ακόμη για νόμους που υιοθετούνται για σοβαρούς λόγους δημόσιου συμφέροντος, όπως η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και η στροφή σε Πράσινη ενέργεια, ο Χάρτης δίνει δυνατότητα στις εταιρίες να προσφεύγουν με συνοπτικές διαδικασίες σε αδιαφανή διαιτητικά δικαστήρια και να διεκδικούν από την αντίστοιχη χώρα αστρονομικές αποζημιώσεις για τη διαφυγή κερδών τους. Στο ίδιο πνεύμα σχεδιαζόταν τη δεκαετία του 1990 και η Πολυμερής Συμφωνία για τις Επενδύσεις, που ευτυχώς σταμάτησε κυρίως χάρη στην αντίδραση των Γάλλων Πράσινων, ρυθμιστών στην τότε γαλλική κυβέρνηση.
Σήμερα, είναι πια προφανής ο κατεπείγων χαρακτήρας της κλιματικής κρίσης και η ανάγκη για άμεσα δραστικά μέτρα μεγάλης έκτασης. Στις συνθήκες αυτές, ο Ενεργειακός Χάρτης λειτουργεί ως τροχοπέδη στην Πράσινη Μετάβαση και αποτελεί πραγματική νάρκη: οι κυβερνήσεις γίνονται πολύ διστακτικότερες για κρίσιμα μέτρα, όσο κινδυνεύουν να επιβαρυνθούν με κολοσσιαίες αποζημιώσεις σε εταιρίες. Ενδεικτικά, η γερμανική RWE απαίτησε από την ολλανδική κυβέρνηση 1,4 δις ευρώ, ως αποζημίωση για τον προγραμματισμό της να σταματήσει η παραγωγή ηλεκτρισμού από άνθρακα.
Για τον λόγο αυτό, ο Ενεργειακός Χάρτης θεωρείται πλέον ασύμβατος με τη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα. Ήδη, μια μεγάλη σειρά ευρωπαϊκών κυβερνήσεων αποχωρούν από τον Ενεργειακό Χάρτη, ή δηλώνουν επίσημα πρόθεση να αποχωρήσουν: Ιταλία, Ολλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Πολωνία, Ισπανία, Σλοβενία. Η Νορβηγία είχε αρνηθεί εξαρχής να τον κυρώσει.
H Τροπολογία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τον Οκτώβριο του 2020, ζητάει τερματισμό της προστασίας του Χάρτη για τα ορυκτά καύσιμα. Πρόσφατο ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου χαιρετίζει τις αποχωρήσεις χωρών και απορρίπτει το αναθεωρημένο κείμενο της συνθήκης.
Ως Πράσινο & Μωβ, θεωρούμε ότι η Ελλάδα έχει εξαιρετικά σοβαρούς λόγους να είναι η αμέσως επόμενη αποχώρηση από τον Ενεργειακό Χάρτη:
- Η Ελληνική Τάφρος στο Ιόνιο και το Λυβικό είναι εξαιρετικά σημαντική και ευαίσθητη για τα θαλάσσια θηλαστικά: στηρίζουμε με όλες μας τις δυνάμεις το αίτημα και την εκστρατεία κηρυχθεί προστατευόμενη περιοχή, έστω και αν αυτό θίξει οικονομικά συμφέροντα ομίλων πετρελαίου και αερίου.
- Εξίσου επιτακτική είναι και η ανάγκη για άμεσο τερματισμό όλων των ερευνών και εξορύξεων για πετρέλαιο και αέριο στη χώρα μας όπως προτείνει και ο ίδιος ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας: ο τερματισμός αυτός συνεπάγεται και ανάκληση όλων των σχετικών παραχωρήσεων σε πετρελαϊκές εταιρίες. Σημειώνουμε εδώ ότι το Πράσινο & Μωβ είναι κάθετα αντίθετο σε οποιαδήποτε έρευνα και εξόρυξη υδρογονανθράκων σε οποιοδήποτε σημείο της χώρας μας.
- Τα επιστημονικά στοιχεία δείχνουν ότι η πλήρης κλιματική ουδετερότητα της Ελλάδας και της Ευρώπης πρέπει να επισπευστεί για το 2040, το πολύ: αν στο μεταξύ έχουν προχωρήσει οι νέες μονάδες αερίου, που μας βρίσκουν ήδη αντίθετους/ες ως Πράσινο & Μωβ, θα απαιτηθεί η διακοπή της λειτουργίας τους πριν ολοκληρώσουν τον αναμενόμενο κύκλο ζωής τους.
Αποχώρηση λοιπόν της Ελλάδας από τη συνθήκη του Ενεργειακού Χάρτη είναι απαραίτητη για να μη ναρκοθετηθεί η Πράσινη Μετάβαση, και για να μην κινδυνεύσει να επιβαρυνθεί η Ελλάδα με υπέρογκες αποζημιώσεις, και μάλιστα σε συμφέροντα που κανονικά θα έπρεπε να αποζημιώνουν αυτά εμάς, για την ευθύνη τους στην κλιματική κρίση.
Καθώς το ελληνικό πολιτικό σύστημα και τα κόμματα εξουσίας κρατούν το κρίσιμο αυτό θέμα στη σιωπή, ως Πράσινο & Μωβ χαιρετίζουμε την πρωτοβουλία των Φίλων της Φύσης να το θέσουν στον προεκλογικό διάλογο και να απευθυνθούν στα πολιτικά κόμματα για καθαρές απαντήσεις.
Το άρθρο Τρία κόμματα απαντούν για τη «Συνθήκη για τον Χάρτη Ενέργειας/ Energy Charter Treaty – ECT και την αποχώρηση της Ελλάδας απ’ αυτήν» εμφανίστηκε πρώτα στο Nature Friends.
