Πριν από τρεις μήνες, όταν ορκίστηκε υπηρεσιακός πρωθυπουργός ο κ. Ιωάννης Σαρμάς, είχαμε βάλει ένα άρθρο για τα σαρμαδάκια, λεξιλογώντας έτσι πάνω στο όνομα και πάνω στην επικαιρότητα.
Χτες ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του για την προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ ο Στέφανος Κασσελάκης, κάτι που δεν αποτέλεσε έκπληξη, αφού τις προηγούμενες μέρες το ενδεχόμενο συζητιόταν όλο και περισσότερο, ύστερα από μια ολιγοήμερη αλλά εντατική και πολύ καλά οργανωμένη εκστρατεία με χορηγούμενες δημοσιεύσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Ο 35χρονος Κασσελάκης γεννήθηκε στο Μαρούσι, αλλά από 14 χρονών ζει στην Αμερική, όπου σπούδασε με υποτροφίες σε καλό πανεπιστήμιο και είχε αξιόλογη επιχειρηματική δραστηριότητα στη ναυτιλία. Κοντά στον ΣΥΡΙΖΑ βρέθηκε τους τελευταίους μήνες, όταν ο Αλέξης Τσίπρας τον κάλεσε να συμμετάσχει στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του κόμματος στις εκλογές του Μαΐου-Ιουνίου. Στο (τεχνικά αρτιότατο και πειστικό) μήνυμα με το οποίο ανακοίνωσε χτες την υποψηφιότητά του δίνει περισσότερα στοιχεία για τον εαυτό του και το όραμά του:
Αλλά εμείς εδώ λεξιλογούμε, οπότε καιρός είναι να λεξιλογήσουμε για το επώνυμο του υποψήφιου. Το επώνυμο Κασσελάκης (ή Κασελάκης) είναι κρητικό και το βρίσκουμε, αν πιστέψω το γνωστό διαδικτυακό εργαλείο, στον νομό Χανίων: στη μαρτυρική Κάνδανο, στον Αλικιανό, στις Μουρνιές -από τον νομό αυτόν κατάγεται και ο υποψήφιος, αν και γεννήθηκε στο Μαρούσι. Οι περισσότεροι με το επώνυμο αυτό το γράφουν με δύο σ, Κασσελάκης, ίσως επειδή η κασέλα κάποτε γραφόταν (και) κασσέλα, ίσως επειδή είναι πιο αρχοντικό έτσι. Πάντως, ο μέχρι προχτές γνωστότερος Κασελάκης, ο μπασκετμπολίστας Λεωνίδας Κασελάκης, με αξιόλογη καριέρα στην Ελλάδα και διεθνώς, το γράφει με ένα σίγμα.
Μια άλλη αιτία που κάποιοι ίσως προτιμούν τη γραφή με δύο σ είναι για να μην συσχετίζεται με την κασέλα ή με το κασελάκι (κατά τον ίδιο τρόπο που κάποιος προτιμά να γράφεται Ζαββός). Το παράδειγμα της μετατροπής από Κασελάς σε Κασσελίδης το αναφέρει ο Τριανταφυλλίδης στο βιβλίο του για τα Οικογενειακά ονόματα.
Σε κάθε περίπτωση, η αρχή φαίνεται να είναι η κασέλα -μπορεί κάποιος να ονομάστηκε έτσι επειδή έφτιαχνε ή διόρθωνε κασέλες ή από παρατσούκλι.
Η κασέλα είναι δάνειο από το βενετικό cassela < υστερολατ. cassella < υποκοριστικό του λατ. capsa «κουτί, θήκη». Από την ίδια ρίζα είναι και η κάσα βέβαια, τόσο με τη σημασία του κουφώματος όσο και του (μακριά από μας) φερέτρου ή του (κοντά σε μας, αλλά με το κλειδί) χρηματοκιβωτίου -αλλά και η κασέτα βέβαια.
Το λατινικό capsa πέρασε άλλωστε και απευθείας στα ελληνικά, ως κάψα -όχι η κάψα που καίει, αλλά το περίβλημα ή ο βοτανικός όρος. Στην ίδια οικογένεια, μεταγενέστερα δάνεια είναι η κάψουλα και το καψούλι.
Κασέλες υπάρχουν σε διάφορα μεγέθη στα σπίτια μας ή υπήρχαν, μια και η λέξη σπάνια χρησιμοποιείται για σημερινά έπιπλα -τυπική χρήση της κασέλας ήταν να φυλάνε μέσα κλινοσκεπάσματα ή προικιά. Οι ντιβανοκασέλες πάντως έχουν επιβιώσει.
Το κασελάκι είναι η μικρή κασέλα βεβαίως, αλλά κυριότερα είναι το ειδικά κατασκευασμένο ξύλινο κιβώτιο που χρησιμοποιούν οι πλανόδιοι στιλβωτές, οι λούστροι -αυτό της φωτογραφίας.
Φίλος, περίπου συνομήλικος, θυμάται πως όταν ήταν μαθητής και δεν είχε όρεξη να διαβάσει, ο πατέρας του τον νουθετούσε λέγοντάς του πως πάει να του αγοράσει κασελάκι -εννοώντας ότι, αφού δεν θα καταφέρει να περάσει την τάξη ή τέλος πάντων να σπουδάσει, να πάει να γίνει λούστρος.
Εγώ πάλι θυμήθηκα τον αστικό μύθο που κυκλοφορούσε την ίδια εποχή, ότι στον κινηματογράφο Αλάσκα υπήρχε πινακίδα που έγραφε: Παρακαλούνται οι αξιότιμοι κ.κ. πελάτες να αφήνουν τα κασελάκια τους στην είσοδο.
Το ανάφερα αυτό προχτές σε μια ηλεσυζήτηση και μου είπαν πως δεν είναι μύθος αλλά πραγματικό γεγονός. Εγώ πάντως δεν την έχω δει με τα μάτια μου την πινακίδα.
Το κασελάκι λοιπόν είναι ταπεινό, και περισσότερο οι χειριστές του, φτωχοί πλανόδιοι, που μάλιστα η λαϊκή φρασεολογία τους θεωρεί κοινωνικά κατώτερους και άξεστους (βρίζει σα λούστρος, μάθε πρώτα να φέρεσαι, ρε λούστρο, και μετά να έρθεις να μου μιλήσεις), διότι ο λαός συνήθως όταν φτιάχνει φράσεις και παροιμίες φοράει τα γυαλιά των δυνατών -βόηθα φτωχέ να μη σου μοιάσω.
Το κασελάκι το είχαν φτωχοί, αλλά ο Κασσελάκης είναι πλούσιος, παρόλο που πέρασε στιγμές φτώχειας όταν η οικογένειά του έπεσε, όπως είπε ο ίδιος στο βίντεο, θύμα του παραδικαστικού κυκλώματος -χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες, που πάντως δεν είναι άγνωστες. Αμερικανοφερμένος, πλούσιος και εφοπλιστής, ασυνήθιστο προφίλ για αριστερό, θα πει κανείς, αν και εδώ να παρατηρήσουμε ότι τρεις τουλάχιστον από τους συνυποψηφίους του έχουν επίσης γερές έως πολύ γερές ακαδημαϊκές περγαμηνές, ιδίως ο Ευκλείδης Τσακαλώτος.
Ο Στέφανος Κασσελάκης, επίσης, είναι ευειδής και γοητευτικός -προσέχτηκε ήδη από την προεκλογική περίοδο όταν σε μια τηλεοπτική αντιπαράθεση με υποψήφιο βουλευτή της Ελληνικής Λύσης υπερασπίστηκε τις ομόφυλες οικογένειες και ταυτόχρονα δήλωσε ότι είναι γκέι, ο πρώτος υποψήφιος για μια τόσο υψηλή θεσμική θέση που το ανακοινώνει.
Όσο για τις θέσεις του, σε πολλές απόψεις θυμίζουν την αριστερή πτέρυγα του αμερικανικού Δημοκρατικού Κόμματος (άλλωστε ως φοιτητής ο εικοσάχρονος Κασσελάκης συμμετείχε στο προεκλογικό επιτελείο του τότε γερουσιαστή Τζο Μπάιντεν, όχι βέβαια σε διευθυντικό ρόλο). Κι έτσι, αρκετοί φίλοι αντέδρασαν αρνητικά θεωρώντας ότι η τυχόν επικράτησή του θα σημάνει (ή θα επισφραγίσει, ανάλογα τις εκτιμήσεις) τη μετατροπή του ΣΥΡΙΖΑ σε Δημοκρατικό Κόμμα (ΗΠΑ ή Ιταλίας, αναλόγως) ή σε ΠΑΣΟΚ ή σε δεξιό κόμμα. Άλλοι είπαν ότι ο πνιγμένος από τα μαλλιά του πιάνεται.
Εγώ θα ψηφίσω στις εκλογές του ΣΥΡΙΖΑ και δεν σκοπεύω να ψηφίσω τον πολύ αξιόλογο Στ. Κασσελάκη, μεταξύ άλλων επειδή δεν είναι βουλευτής και επειδή θυμάμαι από το 2008 τι προβλήματα είχαμε επειδή ο Τσίπρας ανέλαβε γραμματέας χωρίς να ειναι βουλευτής. (Να μια ομοιότητα των δύο ανδρών, θα πείτε, κι άλλη μια είναι η νεαρή ηλικία αφού ο Τσίπρας τότε ήταν 34 ετών). Βέβαια, τότε αυτό δεν κόστισε πολύ, μόνο την διπλή αποτυχία στις εκλογές του 2009, και δεν κόστισε περισσότερο επειδή έγιναν πρόωρες εκλογές. Ομολογώ επίσης ότι, παρά την απεριόριστη εκτίμηση που έχω για τον Ευκλείδη Τσακαλώτο*, θα προτιμούσα να δω για πρώτη φορά μια γυναίκα επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης και δυνητική εκλεγμένη πρωθυπουργό, πολύ περισσότερο που η Έφη Αχτσιόγλου βαστάει οικογενειακά από την αριστερά. Ούτε μ’ αρέσει που η λεβέντικη συνιστώσα του ΣΥΡΙΖΑ αγκάλιασε και προωθεί τον Στ. Κασσελάκη.
(* Τότε γιατί όχι τον Ευκλείδη; Ας πούμε ότι θα προτιμούσα να είναι ο μέντορας της προέδρου).
Αλλά από την άλλη δεν μπορώ να μην αναγνωρίσω ότι η υποψηφιότητα του Κασσελάκη κατάφερε, μέσα σε τρεις-τέσσερις μέρες, κάτι απίθανο, να φέρει δηλαδή στο προσκήνιο της επικαιρότητας (ιδίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης) μια διαδικασία που περνούσε απαρατήρητη και να βρει απήχηση σε πολύ κόσμο, εντός και εκτός ΣΥΡΙΖΑ. Να πω βέβαια ότι ήμουν (και εξακολουθώ να είμαι) απαισιόδοξος για το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ και γενικά της λεγόμενης προοδευτικής παράταξης τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη, οπότε δεν βλέπω απειλή την ενδεχόμενη (αλλά κάθε άλλο παρά βέβαιη) επικράτηση του Στ. Κασσελάκη στις εσωκομματικές εκλογές.
Πάντως, έφερε κάτι νέο. Τι άλλο κρύβει στο κασελάκι του, θα το δούμε στην πορεία.