Θα συνεχίσω με κάτι για τις εκλογές της Κυριακής. Όσα είχα να πω εγώ, τα είπα στο χτεσινό άρθρο, κι είπατε κι εσείς στα σχόλιά σας τη γνώμη σας. Σήμερα θα παραθέσω δύο κείμενα φίλων, του Στρατή Μπουρνάζου και του Παντελή Μπουκάλα, για το αποτέλεσμα των εκλογών. Και τα δύο δημοσιεύτηκαν στη Lifo από τον Θοδωρή Αντωνόπουλο.
Στο διάλειμμα ανάμεσα στις δύο πράξεις, θα σχολιάσω μερικά στατιστικά αξιοπερίεργα των προχτεσινών εκλογών.
Και πρώτα, το κείμενο του Στρατή Μπουρνάζου:
Ο χάρτης βάφτηκε γαλάζιος ή τίποτα δεν έχουμε καταλάβει
«Να λοιπόν που οι δημοσκοπήσεις διαψεύστηκαν. Που για άλλη μια φορά δεν έπιασαν τα υπόγεια ρεύματα. Όχι όμως επειδή, χειραγωγούμενες –όπως πολλοί υποψιάζονταν ή έλεγαν ανοιχτά–, φούσκωναν τη ΝΔ, αλλά επειδή δεν κατάφεραν να συλλάβουν το εύρος της σαρωτικής της νίκης.
Και αν αυτό ισχύει μία φορά για τους δημοσκόπους, ισχύει δύο και τρεις και δεκατρείς για όλους και όλες εμάς, που στεκόμαστε απέναντι στην κυβέρνηση. Αλήθεια υπήρχε κανένας μας που την είχε έστω και υποψιαστεί;
Η νίκη της ΝΔ και του Κυριάκου Μητσοτάκη (του προσώπου και του συστήματος Μητσοτάκη) είναι σαρωτική. To λένε οι αριθμοί. Τελεία. Νίκη πρωτοφανής ποσοτικά αλλά και ποιοτικά, αν σκεφτούμε ότι έρχεται έπειτα από μια τετραετία διακυβέρνησης με τόσο πολλά να βαραίνουν τη ΝΔ.
Υπάρχουν πολλά επιμέρους στοιχεία στο αποτέλεσμα (η σημαντική άνοδος κυρίως του ΠΑΣΟΚ αλλά και του ΚΚΕ, η αποτυχία του ΜέΡΑ, η όχι ευκαταφρόνητη παρουσία μιας πανσπερμίας ακροδεξιών μορφωμάτων), αλλά όλα αυτά ωχριούν μπροστά στον θρίαμβο της ΝΔ και την κατακρήμνιση του ΣΥΡΙΖΑ: αυτό είναι το κρίσιμο γεγονός, που αναδιατάσσει εκ βάθρων το τοπίο και δημιουργεί συνθήκες δεξιάς ηγεμονίας. Γι’ αυτό πιστεύω ότι ευλόγως βέβαια ΠΑΣΟΚ και ΚΚΕ χαίρονται, αλλά η υπερβολική χαρά, που εξατμίζει το καταλυτικό γεγονός της γαλάζιας επέλασης, αλλοιώνει τη συνολική εικόνα και καταντάει κοντόθωρη.
Δεν έχω, αυτή τη στιγμή, καμιά συνεκτική ερμηνεία. Πρέπει όμως επειγόντως, επί ποινή πολιτικής παραλυσίας, να καταλάβουμε. Και, αν θέλουμε να καταλάβουμε πραγματικά, πρέπει να αναζητήσουμε τα δομικά χαρακτηριστικά, τα πολιτικά και κοινωνικά θεμέλια όπου βασίστηκε η νίκη της ΝΔ.
Η νίκη είναι τέτοια που καθιστά σχεδόν γελοίο να αναζητάμε τους λόγους πρωτίστως στη «λίστα Πέτσα» ή στον αποδιοπομπαίο Κατρούγκαλο είτε να αναλωνόμαστε σε άγονες καταγγελίες εναντίον όσων απείχαν, όσων δεν ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ, εναντίον του ΚΚΕ για τον σεχταρισμό του κ.ο.κ. Και πρέπει να ερμηνεύσουμε την κατάσταση, επειδή θέλουμε να την αλλάξουμε – όπως και τον κόσμο.
Οι εκλογές είναι η γιορτή της δημοκρατίας. Ο ελληνικός λαός μίλησε χθες, και μίλησε δυνατά. Και όμως, σήμερα ξημερώνει μια μαύρη μέρα για τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου. Η ξεκάθαρη χθεσινή ψήφος είναι ψήφος εμπιστοσύνης και στις υποκλοπές, στη συγκάλυψή τους, στα pushbacks, στη διασπάθιση του δημοσίου χρήματος, στο κράτος των ημετέρων, στην απαξίωση των δημόσιων υποδομών, τη χειραγώγηση της ενημέρωσης.
Προσοχή, δεν εννοώ ότι ο Μητσοτάκης ψηφίστηκε γι’ αυτά. Οι λόγοι είναι πολύ διαφορετικοί – ως εντελώς πρώτη προσέγγιση, νομίζω ότι θα έπρεπε να αναζητηθούν κάπου μεταξύ κανονικότητας, εκσυγχρονισμού, συντηρητισμού, ασφάλειας και ανασφάλειας, προσδοκιών οικονομικής και πολιτικής σταθερότητας, πελατειακών σχέσεων, πανευρωπαϊκής κάμψης της Αριστεράς.
Για να είμαι σαφής, η ΝΔ δεν νίκησε εξαιτίας των υποκλοπών, αλλά παρά τις υποκλοπές· και η υπερψήφισή της, παρά τις υποκλοπές και όλα όσα ανέφερα παραπάνω, αποτελεί επιβράβευση και εγγύηση για τη συνέχισή τους.
Το σοκ, για τον αριστερό κόσμο, είναι μεγάλο και μπορεί να τροφοδοτήσει πολλές στάσεις. Από τη ματαίωση, την εξουθένωση και την οργή μέχρι τις ελεεινολογίες για τον λαό και τη μοίρα μας, τις κατάρες για το «στραβό το ριζικό μας». Όπως όμως έλεγε χθες ένας καλός φίλος, ο Δημήτρης Χριστόπουλος, η Αριστερά είναι μαθημένη από ήττες. Και όπως έγραψε μια άλλη φίλη, η Ζωή Κασάπη, «ούτε μετανάστευση ούτε μετεωρίτες ούτε τίποτα. Σοβαρή αυτοκριτική, ανανέωση, αυτοοργάνωση και δουλειά, δουλειά, δουλειά καθημερινή, σε όλα τα πεδία».
Θα κλείσω με έναν τρίτο φίλο – γιατί αυτή τη στιγμή αποζητώ τους φίλους. To τέλος της ελληνικής μεταπολίτευσης έχει εξαγγελθεί πολλές φορές μέχρι σήμερα. Ωστόσο, ο «ιστορικός του μέλλοντος» (αυτό το ιδεατό πλάσμα που μας χρησιμεύει για να πούμε διάφορα που θέλουμε) θα μπορούσε να αποφανθεί ότι η αυλαία έπεσε εντυπωσιακά το βράδυ της 21ης Μαΐου, όπως έγραφε χθες ο Νίκος Κατσιαούνης. Χθες, Κωνσταντίνου και Ελένης, όταν, παρά την απλή αναλογική, η ΝΔ άγγιξε την αυτοδυναμία και ο χάρτης, όλος, βάφτηκε γαλάζιος.
ΥΓ. Το δεύτερο μέρος του τίτλου («τίποτα δεν έχουμε καταλάβει») αναφέρεται καταρχάς στην αστοχία των προβλέψεών μας. Αλλά και σε κάτι ακόμα: στο ότι δεν έχουμε καταλάβει τι μας ξημερώνει, πόσο σαρωτική είναι όχι μόνο η νίκη, αλλά και θα είναι η επέλαση της Δεξιάς. Το πιστεύω ακράδαντα, παρότι από χθες οι πολιτικές βεβαιότητές μου, μαζί με το φυλλοκάρδι μου, τρέμουν. Και το λέω με πόνο καρδίας, γιατί αν κάτι απεχθάνομαι πολύ είναι το «δρυός πεσούσης…». Νέα κατάσταση λοιπόν, νέα καθήκοντα, που πρέπει να προσδιορίσουμε κατεπειγόντως.
ΥΓ2. Τα αποτελέσματα είναι θρίαμβος για τη ΝΔ και τον Κυριάκο Μητσοτάκη, στρατηγική ήττα για τον ΣΥΡΙΖΑ και τον Αλέξη Τσίπρα. Τα δύο αυτά αλληλοσυνδέονται, αλλά έχουν και την αυτοτέλειά τους. Πολιτικά, πιστεύω, το μεγαλύτερο ενδιαφέρον είναι να ερμηνεύσουμε αυτοτελώς το καθένα, όχι ως απόρροια το ένα του άλλου.
****************************************************
Ιντερμέδιο, που λέμε, μερικά μικροστατιστικά, τις στατιστικές ανωμαλίες, αν θέλετε, των εκλογών ή τις περιοχές εκείνες που αποτέλεσαν εξαίρεση στο γαλάζιο που έβαψε όλον τον χάρτη της Ελλάδας, όπως έγραψε και ο Στρατής Μπουρνάζος.
Σε επίπεδο νομών ή πιο σωστά εκλογικών περιφερειών, μόνη περιφέρεια όπου πρώτευσε ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν η Ροδόπη, όπου η ψήφος της μειονότητας πήγε μαζικά εναντίον της ΝΔ, στον ΣΥΡΙΖΑ αλλά και στο ΠΑΣΟΚ.
Το ΠΑΣΟΚ κατάφερε να υπερφαλαγγίσει τον ΣΥΡΙΖΑ και να πάρει τη δεύτερη θέση σε πέντε περιφέρειες: Ρέθυμνο, Λασίθι, Δράμα, Κιλκίς και Χίο.
Το ΚΚΕ ήρθε τρίτο σε πολλές περιφέρειες, και κυρίως σε όλη την Αθήνα-Πειραιά, αλλά αυτό δεν είναι αξιοπερίεργο.
H Ελληνική Λύση απέσπασε την τρίτη θέση στην εκλογική περιφέρεια Α’ Θεσσαλονίκης.
Τέλος, όπως έγραψα και σε χτεσινό σχόλιο, υπάρχει μία εκλογική περιφέρεια όπου ο ΣΥΡΙΖΑ πήρε περισσότερες έδρες από τη ΝΔ αν και υστέρησε σε ψήφους: δεν είναι η Ροδόπη (που είναι τριεδρική και οι έδρες πήγαν 1-1-1 με το ΠΑΣΟΚ) αλλά τα Ιωάννινα, όπου ο ΣΥΡΙΖΑ πήρε 2 έδρες και η ΝΔ μία.
Σε επίπεδο δήμων, η ΝΔ κέρδισε σε όλους σχεδόν τους δήμους της χώρας, με ελάχιστες εξαιρέσεις.
Ο ΣΥΡΙΖΑ ήρθε πρώτος σε τρεις μειονοτικούς δήμους (Μύκης Ξάνθης, Αρριανών και Ιάσμου Ροδόπης), στον δήμο Ερυμάνθου (Αχαΐας) και στον δήμο Β. Τζουμέρκων (Ιωάννινα). Επίσης, στην πόλη (αλλά όχι τον δήμο) της Άρτας, καθώς και στις περιφέρειες Ισπανίας, Πορτογαλίας και Σουηδίας (όπου βέβαια οι ψηφοφόροι ήταν πολύ λίγοι).
Το ΠΑΣΟΚ ήρθε πρώτο στον δήμο Οροπεδίου Λασιθίου και ισοψήφισε με τη ΝΔ στην πρώτη θέση στον δήμο Βιάννου.
Το ΚΚΕ ήρθε πρώτο στην Ικαρία (με 35%, με δεύτερο τον ΣΥΡΙΖΑ με 22% και τρίτη τη ΝΔ με 19%) και δεύτερο σε: Ασπρόπυργο, Λειψούς, Θάσο, Σκόπελο, Φούρνους.
Η Ελληνική Λύση ήρθε δεύτερη στην Αλόννησο.
Η Εθνική Δημιουργία ισοψήφισε με τον ΣΥΡΙΖΑ στη δεύτερη θέση στην Πολωνία (βέβαια, με 11 ψήφους) ενώ το ΜΕΡΑ25 ισοψήφισε με τη ΝΔ στη δεύτερη θέση στη Βαρκελώνη και ήρθε τρίτο στη Σουηδία (αλλά λείπουν τα αποτελέσματα της Στοκχόλμης).
Αν έχετε άλλο μικροστατιστικό, το αναφέρετε στα σχόλια
**********************************************************
Και κλείνω με το κείμενο του Παντελή Μπουκάλα
Η κάλπη της 21ης Μαΐου πήρε τον χαρακτήρα εκλογών εξόδου για τον Τσίπρα
Τεράστια η νίκη της Νέας Δημοκρατίας, βαρύτατη η ήττα του ΣΥΡΙΖΑ. Οι είκοσι μονάδες διαφορά δεν πρέπει να είχαν προβλεφθεί ούτε από τον φανατικότερο οπαδό του κ. Κυριάκου Μητσοτάκη.
Όσο δε για τους φανατικούς οπαδούς του κ. Αλέξη Τσίπρα, σίγουρα θα θυμούνται για πολύ καιρό τις διαβεβαιώσεις του, μέχρι και την προτεραία των εκλογών, για τον επικείμενο θρίαμβο του κόμματός του. Τέτοια αυταπάτη πια; Τόσο λαθεμένη ανάγνωση των σημάτων;
Οι εκλογές έγιναν με το σύστημα της απλής αναλογικής, πλην όμως, όπως αποδείχτηκε, και σε αυτές επικράτησε η λογική του συστήματος που δίνει αυτοδυναμία στο πρώτο κόμμα. Η απλή λογική κρίθηκε ανεπιθύμητη. Κάηκε με την πρώτη. Τα κόμματα που τη διεκδικούσαν από παλιά έκαναν τα πάντα για να τη διαβάλουν και να την απαξιώσουν.
Στην Κύπρο τα exit polls τα λένε δημοσκοπήσεις εξόδου. Η κάλπη της 21ης Μαΐου πήρε τον χαρακτήρα εκλογών εξόδου για τον κ. Τσίπρα. Ο ίδιος είχε δηλώσει ότι αν ο ΣΥΡΙΖΑ χάσει με πάνω από έξι ποσοστιαίες μονάδες, θα υπάρξει πρόβλημα. Προσωπικό-πολιτικό πρόβλημα.
Η παραδοξότητα. ωστόσο. που χαρακτηρίζει τον ΣΥΡΙΖΑ δεν αποκαλύπτεται τώρα: Έφτασε έως εδώ, κυβέρνησε και κατόπιν σταθεροποιήθηκε στη δεύτερη θέση, χάρη στον κ. Τσίπρα. Ηττήθηκε όμως πρωτίστως εξαιτίας του, αφού όλη η προεκλογική εκστρατεία του κόμματός του υπήρξε μονοπρόσωπη.
Μπρος γκρεμός…
