[Το Ελληνικό Δίκτυο ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ έχοντας ως αρχή την αλληλεγγύη και τον συντονισμό φορέων σε εθνικό, Ευρωπαϊκό και Διεθνές επίπεδο έχουν προσυπογράψει η Διεθνή Διακήρυξη για την Κολομβία που ακολουθεί – α/α 234]
Ανάκτηση της κυριαρχίας της Κολομβίας για την υπεράσπιση του νερού, της ζωής και των εδαφών
Διεθνής Διακήρυξη Κολομβίας
ΥΠΟΓΡΑΨΤΕ για να καλέσετε την κολομβιανή κυβέρνηση να αποσυρθεί από τις συνθήκες που επιτρέπουν στην Κολομβία να μηνύεται σε δικαστήρια σχεδιασμένα από και για πολυεθνικές εταιρείες
(Οι ΦτΦ έχουμε υπογράψει- είμαστε στο Ν.234 της λίστας International – στο απαντητικό mail/15.08.2023 μας ευχαριστούν για την υπογραφή μας)
Χρειαζόμαστε την υποστήριξή σας για να ανακτήσει η Κολομβία την κυριαρχία της και να προστατεύσει το νερό και τα εδάφη που απειλούνται από δικαστήρια που έχουν σχεδιαστεί από και προς όφελος των πολυεθνικών εταιρειών.
Η δήλωση αυτή προωθείται από έναν συνασπισμό πληττόμενων κοινοτήτων και εθνικών και διεθνών οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών, καλώντας την Κολομβιανή κυβέρνηση να προβεί σε πλήρη αναθεώρηση και να αποσυρθεί από τις Διεθνείς Επενδυτικές Συμφωνίες που επιτρέπουν σε πολυεθνικές μεταλλευτικές εταιρείες όπως η Glencore και οι καναδικές εταιρείες Eco Oro, Galway Gold και Red Eagle να μηνύουν την Κολομβία σε δικαστήρια που έχουν σχεδιαστεί για να ευνοούν τα συμφέροντά τους και τα οποία είναι ασύμβατα με τα ανθρώπινα δικαιώματα και την προστασία του περιβάλλοντος. Αυτές οι αγωγές, ή και μόνο η απειλή τους, μπορούν να λειτουργήσουν ενάντια στην ψήφιση και εφαρμογή των νόμων, των δημόσιων πολιτικών και των δικαστικών αποφάσεων που απαιτούνται για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, τον τερματισμό της εξάρτησής μας από την εξόρυξη και την επίτευξη μιας ενεργειακής μετάβασης που θα βασίζεται στην κοινωνική και περιβαλλοντική δικαιοσύνη.
Αυτές οι αξιώσεις πολλών εκατομμυρίων δολαρίων, οι οποίες μπορούν να οδηγήσουν σε πληρωμές σε πολυεθνικές εταιρείες από δημόσια κονδύλια, είναι αποτέλεσμα του μηχανισμού επίλυσης διαφορών μεταξύ επενδυτών και κρατών. Ο “ISDS” περιλαμβάνεται στις Συμφωνίες Ελεύθερου Εμπορίου και στις διμερείς επενδυτικές συνθήκες και επιτρέπει αποκλειστικά στους πολυεθνικούς επενδυτές να μηνύουν κυβερνήσεις όταν αυτές -νομίμως και σε εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους- υιοθετούν αλλαγές σε κανόνες, κανονισμούς και δημόσιες πολιτικές ή όταν λαμβάνονται δικαστικές αποφάσεις υπέρ των δικαιωμάτων των κοινοτήτων και της προστασίας των οικοσυστημάτων που είναι απαραίτητα για τη ζωή.
Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του Κολομβιανού Οργανισμού για τη Νομική Υπεράσπιση του Κράτους, στα τέλη του 2022 υπήρχαν 12 αγωγές ISDS σε εξέλιξη και άλλες 7 σε αρχικό στάδιο. Εκτιμάται ότι ζητούνται συνολικά 2 δισεκατομμύρια δολάρια από ιδιωτικές εταιρείες, τα οποία οι Κολομβιανοί θα πρέπει να πληρώσουν από τους δικούς τους φόρους για την προσπάθειά τους να υπερασπιστούν το νερό και τα εδάφη τους.
Οι εν λόγω αξιώσεις έχουν εγερθεί από πολυεθνικές εταιρείες από πέντε χώρες: τις ΗΠΑ, τον Καναδά, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ελβετία και την Ισπανία. Η πλειονότητα είναι εταιρείες της εξορυκτικής βιομηχανίας, οι οποίες χρησιμοποιούν συχνά την ISDS για να πιέσουν τις κυβερνήσεις ενάντια σε μεταρρυθμίσεις που ευνοούν τους ανθρώπους και τον πλανήτη. Είναι επείγον, η κυβέρνηση της Κολομβίας να επανεξετάσει και να αποσυρθεί από αυτόν τον μηχανισμό διαιτησίας -σχεδιασμένο από και για τις πολυεθνικές εταιρείες- ειδικά σε μια εποχή που η χώρα προσπαθεί να μεταρρυθμίσει τον μεταλλευτικό της κώδικα, να απαγορεύσει το fracking και να εφαρμόσει άλλες πολιτικές υπέρ της ζωής και της αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης.
Μια μελέτη της Ομάδας Εργασίας του ΟΗΕ για τις Επιχειρήσεις και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα δηλώνει ότι οι κρατικές υποχρεώσεις για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι ασύμβατες με αυτές τις επενδυτικές συμφωνίες και τα διαιτητικά δικαστήρια και συνιστά στα κράτη να επαναδιαπραγματευτούν ή να αποσυρθούν από τέτοιες συμφωνίες. Διάφορες κυβερνήσεις από τον Παγκόσμιο Βορρά και Νότο έχουν κάνει ακριβώς αυτό.
Επί του παρόντος, η πολυεθνική εταιρεία Glencore, ιδιοκτήτρια του ανθρακωρυχείου Cerrejón, μηνύει την Κολομβία για να προσπαθήσει να αναγκάσει την κυβέρνηση να καταβάλει αποζημίωση ύψους ενός εκατομμυρίου δολαρίων μετά από απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου υπέρ του λαού Wayúu. Η απόφαση αυτή ανέστειλε την επέκταση ενός από τους υπαίθριους λάκκους του ορυχείου στη Λα Γκουαχίρα, προκειμένου να προστατευθεί το ρέμα Μπρούνο, ζωτική πηγή νερού για την περιοχή.
Ένα άλλο παράδειγμα αυτής της υπερεθνικής εταιρικής κατάχρησης εξουσίας είναι η Eco Oro, μια καναδική εταιρεία που επεδίωξε να εξορύξει χρυσό από το παράμο του Santurbán (υγροβιότοπος σε μεγάλο υψόμετρο). Η Eco Oro μηνύει την Κολομβία για 736 εκατομμύρια δολάρια επειδή το έργο της σταμάτησε χάρη στις μαζικές διαμαρτυρίες για το γεγονός ότι απειλεί ένα από τα πιο σημαντικά οικοσυστήματα της χώρας. Το διαιτητικό δικαστήριο έκρινε ότι η Κολομβία παραβίασε τους όρους της συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου μεταξύ Καναδά και Κολομβίας- ωστόσο, το ποσό που ενδέχεται να πρέπει να καταβάλει η Κολομβία στην εταιρεία είναι ακόμη άγνωστο. Δύο άλλες καναδικές εταιρείες έχουν ασκήσει παρόμοια αγωγή.
Οι εν λόγω αγωγές αποτελούν μια μορφή εκβιασμού των κυβερνήσεων και αποδυναμώνουν τις προσπάθειες των κοινοτήτων να ασκήσουν τα δικαιώματά τους στο νερό, σε ένα υγιές περιβάλλον και στην αυτοδιάθεση απέναντι στις καταχρήσεις και τις σοβαρές παραβιάσεις που διαπράττουν ατιμώρητα οι εταιρείες. Ως εκ τούτου, καλούμε τον Πρόεδρο της Κολομβίας Gustavo Petro, την Αντιπρόεδρο Francia Márquez, καθώς και τον Υπουργό Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού και τον Υπουργό Εξωτερικών να επανεξετάσουν τις Διεθνείς Επενδυτικές Συμφωνίες που περιλαμβάνουν αυτόν τον μηχανισμό και να αποσυρθούν από αυτό το άδικο, αυθαίρετο και αποικιοκρατικό σύστημα.
Για τους λόγους αυτούς, ζητούμε από την κολομβιανή κυβέρνηση:
1. Να ξεκινήσει μια συνολική επανεξέταση των συμφωνιών επενδύσεων και ελεύθερων συναλλαγών που περιλαμβάνουν την επίλυση διαφορών μεταξύ επενδυτών και κράτους, προκειμένου να καταγγείλει επειγόντως, να επαναδιαπραγματευτεί ή να τερματίσει όλες τις υφιστάμενες διεθνείς επενδυτικές συμφωνίες με στόχο την εξάλειψη του μηχανισμού ISDS. Με αυτόν τον τρόπο θα καταστεί δυνατή η ανάκτηση της κρατικής κυριαρχίας για τη ρύθμιση προς το συμφέρον του περιβάλλοντος και του κολομβιανού λαού, η υπεράσπιση της ανεξαρτησίας και του ρόλου του δικαστικού συστήματος και ο σεβασμός της αυτοδιάθεσης των αυτοχθόνων πληθυσμών και άλλων κοινοτήτων που αναζητούν δικαιοσύνη και λογοδοσία για περιβαλλοντικές ζημίες και παραβιάσεις των δικαιωμάτων τους.
2. Να αποχωρήσει από τη σύμβαση ICSID και να προωθήσει τη χρήση του εθνικού συστήματος δικαιοσύνης για την επίλυση διαφορών μεταξύ επενδυτών και κράτους.
3. Να απέχουν από την υπογραφή νέων συνθηκών με ρήτρες προστασίας των επενδύσεων και τον μηχανισμό ISDS.
4. Να διατάξει μορατόριουμ πριν από την εκ νέου υπογραφή ή επικύρωση περισσότερων διεθνών επενδυτικών συμφωνιών.
5. Να επικεντρώσει τις προσπάθειές της στη δημιουργία δεσμευτικών μηχανισμών για την εταιρική λογοδοσία και ευθύνη, ενισχύοντας τις υποχρεώσεις για σχέδια κλεισίματος, περιβαλλοντικής αποκατάστασης και συνολικής αποζημίωσης των θυμάτων εταιρικών καταχρήσεων από τις πολυεθνικές εταιρείες. Ομοίως, η κυβέρνηση της Παγκόσμιας Δύναμης για τη Ζωή θα πρέπει να αναλάβει ηγετικό ρόλο στη διαπραγμάτευση της δεσμευτικής συνθήκης του ΟΗΕ για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα, ώστε να αναγκαστούν οι πολυεθνικές εταιρείες να λογοδοτήσουν για τις ζημιές που προκαλούν και να αποκαταστήσουν τις ζημιές σύμφωνα με τις προτάσεις των ιθαγενών, των αφρο-καταγόμενων και των αγροτικών κοινοτήτων να αποφασίζουν τι θα συμβεί στα εδάφη τους.
Μετάφραση: Καίτη Μυλωνά
Το αρχικό κείμενο ΕΔΩ
Το άρθρο Διεθνής Διακήρυξη Κολομβίας | Ανάκτηση της κυριαρχίας της Κολομβίας για την υπεράσπιση του νερού, της ζωής και των εδαφών εμφανίστηκε πρώτα στο Nature Friends.
