Μετά τα λεξικά; Όχι, μετά τον Αλέξη, μετά την παραίτηση του Τσίπρα από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ -θα μπορούσα να τα πω και «μεταλεξιανά», ίσως. Τα συζητήσαμε αυτά βέβαια στο άρθρο μας το προχτεσινό, γράφτηκαν και πολλές Αλεξιάδες στον τύπο, που αν ζούσε η Άννα η Κομνηνή θα είχε ξαναπλουτίσει από τα κοπιράιτ, οπότε δεν θα πω εδώ περισσότερα, μόνο κάτι γλωσσικό, ότι στο κείμενο της παραίτησης, υποθέτω όχι τυχαία, δεν υπάρχει η λέξη «παραίτηση» ή το ρήμα «παραιτούμαι», αλλά η πιο ποιητική διατύπωση «αποφάσισα να παραμερίσω για να περάσει [το νέο κύμα του ΣΥΡΙΖΑ]» που βέβαια θυμίζει τον πασίγνωστο χαιρετισμό του γέροντα Κωστή Παλαμά προς τον νεαρό Γιάννη Ρίτσο.
Ταιριάζει λοιπόν να ξεκινήσουμε τη βδομαδιάτικη περιήγησή μας ακριβώς με ένα αλεξιανό μεζεδάκι:
Λέτε να ήταν διαρκές γεγονός η παραίτηση; Να παραιτιόταν ο Τσίπρας, να μην τη δέχονταν την παραίτηση οι άλλοι κι αυτός να παραιτιόταν ξανά, ώσπου τελικά έκαμψε την αντίστασή τους;
Μπα, μάλλον ο συντάκτης δεν τηρεί την ορθογραφική διάκριση λ/λλ (για την οποία βεβαίως έχουμε γράψει), που δεν την πιάνει και ο κορέκτορας, αφού και ο τύπος «υπέβαλλε» νόμιμος είναι, απλώς με άλλη σημασία.
* Kαι συνεχίζουμε με εξωτερικές ειδήσεις.
Σύμφωνα με το σουπεράκι, στη Δύση επικρατεί «ανηχυσία» για την κατάσταση στη Ρωσία.
Αυτό το γραπδάμ (γραπτό σαρδάμ) το έχουμε ξανασυναντήσει, πριν από τρία χρόνια -μόνο που τότε την ανηχυσία δεν την προκαλούσε η Ρωσία αλλά ο κορονοϊός.
* Αλλά σαρδάμ συμβαίνουν και εις Παρισίους -αλλά και εν Ουασιγκτώνι. Ο Πρόεδρος Μπάιντεν είπε στο μικρόφωνο ότι ο Πούτιν is clearly losing the war in Iraq, προφανώς εννοώντας στην Ουκρανία.
(Μάλιστα στο λινκ λέει ότι το είπε δύο φορές την ίδια μέρα).
* Και κάτι σχετικό με το βαθυσκάφος. Σε δηλώσεις ενός ειδικού που έχει κατεβεί σε μεγαλύτερα βάθη, διαβάζουμε:
“Εμείς, ως βιομηχανία και ως ανθρωπότητα, έχουμε φτάσει τρεις φορές βαθύτερα από το βάθος του Τιτανικού, στο Challenger Deep, στα βαθύτερα σημεία όλων των ωκεανών. Εχουμε καταδυθεί επανηλλειμένες φορές με ασφάλεια», δήλωσε ο πιλότος με έδρα την Κόστα Ρίκα.
Αυτό το «ως βιομηχανία και ως ανθρωπότητα» λιγάκι με παραξενεύει, ενώ στο «επανηλλειμένες» έχουμε ένα ενδιαφέρον διπλό ορθογραφικό μπέρδεμα!
* Μικροορθογραφικό, από ειδησάκι:
Οι δύο επιβαίνοντες, ένας δεκαεξάχρονος και μία δεκαπεντάχρονη τραυματίστηκαν ελαφρά και συνοδεία αστυνομικών μεταφέρθηκαν σε εφημερεύων νοσοκομείο.
Όπου τους είδε εφημερεύον γιατρός, άραγε;
* Η οθονιά από άρθρο για έφοδο στο σπίτι της Εύας Καϊλή αλλά και στην… οικεία της αδελφής της. Κι άλλες φορές έχουμε δει τα… οικεία κακά, αλλά αυτή τη φορά έχει γούστο ότι πλάι πλάι έχουμε και το σπίτι και δεν άντεξε ο συντάκτης να προσπεράσει δεύτερη φορά την ευκαιρία να αναφερθεί στην οικεία οικία.
* Κι ένα ακόμα ορθογραφικό.
Διαβάζω στο Έθνος ότι «ορκίστηκε κατά τα ειοθώτα» η νέα κυβέρνηση -μόνο που κανονικά τα /ο/ είναι ανάποδα, τα ειωθότα.
Δεν έχει βέβαια διαφάνεια ετυμολογική η λέξη -είναι αρχαία μετοχή του είωθα, που είναι παρακείμενος με ενεστωτική χρήση. Από την ίδια ρίζα το έθιμο και το έθος / ήθος, πάντως, χωρίς αυτό να βοηθάει πολύ στην ορθογραφία.
* Κι ένα αθλητικό, από άρθρο για νεαρούς παίχτες του Παναθηναϊκού. Αφού εκθειάσει τα προσόντα του Μπιλάλ, ο συντάκτης τού προσάπτει ότι «χολώνει στην κίνηση χωρίς την μπάλα».
Χολώνω, σύμφωνα με τα λεξικά, σημαίνει «κάνω κάποιον να θυμώσει. Συνήθως λέμε ότι ο τάδε χολώθηκε, θύμωσε, ή ότι «είναι χολωμένος».
Προφανώς, εδώ δεν εννοείται τίποτα τέτοιο. Υποθέτω πως ο συντάκτης ήθελε να γράψει «χωλαίνει», ότι υστερεί δηλαδή σε αυτόν τον τομέα. Ίσως να επηρεάστηκε, στην ορθογραφία, και από το «θολώνει», δεν ξέρω τι έτρεξε στο χολωμένο του μυαλό.
* Φίλος μου στέλνει δυο φωτογραφίες από κάποιο κατάστημα Lidl, ίσως του Ελληνικού. Η μία είναι αυτή που βλέπετε, που προειδοποιεί ότι «οι χώροι στάθμευσης αυτοκινήτων δεν φυλάΣονται».
Στη δεύτερη πινακίδα, που δεν την έβαλα γιατί το μεγάλο σχήμα της δεν βόλευε και θα φόρτωνε πολύ το άρθρο, διαβάζουμε ότι «Η εταιρεία δεν φέρει ευθύνη για τυχΩν φθορές».
Ο καλός φίλος που τα στέλνει, με ρωτάει αν στη Γερμανία θα πλήρωνε πρόστιμο η εταιρεία για τα ορθογραφικά και γλωσσικά λάθη στις πινακίδες της. Δεν είμαι βέβαιος, αλλά νομίζω πως όχι.
* Κι ένα πολύ διδακτικό μεταφραστικό και όχι μόνο πρόβλημα, που το ψάρεψε ο φίλος μας ο Ακίνδυνος στα Υπογλώσσια.
Ίσως να είδατε την είδηση, που τη δημοσίευσε το Πρόταγκον, ότι «Καθαρίστρια κατέστρεψε κατά λάθος 25 χρόνια μελετών για τον καρκίνο».
Όπως διαβάζουμε στο άρθρο:
Τραβώντας την πρίζα ενός ψυγείου –επειδή την ενοχλούσε ο θόρυβος που έκανε–, η γυναίκα εξαφάνισε τα αποτελέσματα ερευνών δεκαετιών ενός πολυτεχνείου της Νέας Υόρκης
Α την αφιλότιμη, τι έκανε!
Πράγματι:
Η καθαρίστρια, που δεν κατονομάζεται στη μήνυση, εργαζόταν στην εταιρεία καθαρισμού Daigle Cleaning Systems και ειδικότερα στο Ινστιτούτο για αρκετούς μήνες το 2020, όταν συνέβη το περιστατικό. Ο καταψύκτης του εργαστηρίου περιείχε αρκετές καλλιέργειες που αποτελούσαν μέρος ενός ερευνητικού προγράμματος για τη φωτοσύνθεση, με επικεφαλής τον καθηγητή Βιολογίας και Χημείας Κ.Β. Λάκσμι
Μια καθαρίστρια λοιπόν κατάστρεψε από εγκληματική αμέλεια την έρευνα ενός καθηγητή!
Είναι όμως έτσι; Η πηγή, που είναι η Γκάρντιαν, γράφει a cleaner, και επειδή η αγγλική γλώσσα είναι… ατελής δεν μπορούμε να ξέρουμε αν ήταν άντρας ή γυναίκα που κατέστρεψε την έρευνα, ούτε άλλωστε αν «ο καθηγητής» K.V.Lakhsmi είναι άντρας ή γυναίκα.
Mπορούμε βέβαια να διαβάσουμε λίγο πιο κάτω, όπου λέει:
In an interview with university officials, the cleaner said he thought he was turning the circuit breaker on after hearing the alarms.
“At the end of the interview, he still did not appear to believe he had done anything wrong but was just trying to help,”
Καθαριστής λοιπόν ήταν ο ένοχος για την καταστροφή της έρευνας, όχι καθαρίστρια! (Και ο Ακίνδυνος σχολιάζει εύστοχα: Αλλά προσοχή μην πούμε βουλεύτρια, και κλονιστεί ο ρυθμός του κόσμου).
Και, κερασάκι στην τούρτα, «ο καθηγητής» K.V.Lakhsmi έχει βυζάκια και όχι μουστάκια, παναπεί είναι γυναίκα –δείτε το βιογραφικό της στη σελίδα του Πολυτεχνείου όπου εργάζεται.
Επομένως, οι προκαταλήψεις του Protagon team (και η τεμπελιά του, διότι και τα δύο δεδομένα βρίσκονται με τρία κλικ) το έκαναν, όταν διάβασε professor να θεωρήσει ότι ασφαλώς πρόκειται για άντρα, αλλά όταν διάβασε cleaner να συμπεράνει ότι σίγουρα πρόκειται για γυναίκα!
Ποια πήγε κι άπλωσε τα ρούχα στην ταράτσα;
* Αλλά υπάρχει και κερασάκι πάνω στο κερασάκι.
Το άρθρο του Πρόταγκον λέει ότι η έρευνα που καταστράφηκε (από την… καθαρίστρια) αφορούσε τον καρκίνο, αλλά οι πρωτότυπες πηγές, οι αγγλικές, μιλάνε για έρευνα στη φωτοσύνθεση -που άλλωστε είναι και το επιστημονικό πεδίο της κ. Lakhsmi (του… καθηγητή).
Λέτε το άρθρο να το έγραψε ο Δημήτρης Ευθυμάκης;
* Κερασάκι στο κερασάκι στο κερασάκι -έβαλα στο Φέισμπουκ πρόγευση των μεζεδακιών, με ακριβώς αυτό το θέμα, και εκεί κάποια θεώρησε «εμετική και σεξιστική» την αναφορά σε βυζάκια και μουστάκια, διότι «βυζιά έχει κάθε άνθρωπος, όπως και μουστάκια. Επίσης επειδή τα μουστάκια, που επιλέξατε ως αντιπροσωπευτικά για το αντρικό φύλο είναι κάτι εντελώς ουδέτερο, ενώ τα βυζιά, κάτι σεξουαλικά φορτισμένο. Επειδή δεν είπατε καν «βυζιά», αλλά «βυζάκια», πράγμα που το κάνει και διεστραμμένο.» Βέβαια, την ορολογία αυτή τη χρησιμοποιώ εδώ και πολλά χρόνια για τα επαγγελματικά θηλυκά, πριν αρχίσω μάλιστα το ιστολόγιο (εδώ μουστάκια και εδώ βυζάκια), την έχω βάλει και στο βιβλίο μου Γλώσσα μετ’ εμποδίων, και κανείς δεν μου είπε για σεξισμό, οπότε με αιφνιδίασε το σχόλιο. Εσείς τι γνώμη έχετε;
* Μου στέλνει φίλος τη φωτογραφία που βλέπετε, με τη λογιοπαθή επωνυμία της επιχείρησης κέτεριν (Ποιών γεύματα):
Για αρχόντους! μου λέει.
Εκτός αν αναρωτιούνται, του απάντησα, «ποιων γεύματα είναι αυτά», του απάντησα.
Που, εδώ που τα λέμε, αν περιοριστούμε στην ορθογραφία, είναι η επικρατέστερη εκδοχή, αφού αν ήταν μετοχή του ποιώ (ο ποιών) θα ήθελε τόνο.
* Κι άλλο ένα αθλητικό, από ρεπορτάζ για το φιλικό ματς του Παναθηναϊκού:
Ο Έλληνας στράικερ γύρισε και σούταρε η μπάλα κόντραρε, εποφελώντας τον Κλεϊνχέισλερ που σούταρε δυνατά όμως ο Μπάζνταριτς απέκρουσε.
Επωφελώ δεν υπάρχει στα νέα ελληνικά, μονάχα επωφελούμαι, υπήρχε όμως στα αρχαία -κι έτσι βλέπουμε την ατράνταχτη απόδειξη ότι η γλώσσα μας είναι μία και ενιαία!!
* Και κάτι αστείο από το Τουίτερ, που έχει και γλωσσικό ενδιαφέρον.
Ο κ. καθηγητής εδώ αναρωτιέται αν ο τουρκικός τύπος θα εργαλειοποιήσει το «τουρκικοπρεπές» (εγώ που δεν είμαι καθηγητής θα έγραφα «τουρκοπρεπές») επίθετο της Έφης Αχτσιόγλου, προσπερνώντας τη μικρή λεπτομέρεια ότι στην Ελλάδα επί δεκαετίες είχαμε πρωθυπουργό ή τέλος πάντων κορυφαίο πολιτικό παράγοντα που είχε το επώνυμο Καραμανίδης, Καραμανίτης, Καραμανώλης, κάτι τέτοιο τέλος πάντων.
Για την ιστορία, ahci νομίζω πως είναι ο μάγειρας, αλλά θα μας πουν οι ειδήμονες.
* Μια ωραία ακλισιά σε άρθρο για τις ξαπλώστρες στις παραλίες:
Το μπάνιο για τους Αθηναίους που δε μένουν στα νότια, είναι μια μικρή περιπέτεια, ίσως γι΄ αυτό δεν έχουμε καταχωρημένο στο υποσυνείδητό μας ότι ζούμε σε μια παραλιακή πόλη: το ταξίδι πρέπει να ξεκινήσει νωρίς-νωρίς το πρωί, για να γλιτώσεις την πολλή κίνηση στην παραλιακή, και όσο επιμένεις να ψάχνεις ένα επίπεδο ηρεμίας και αποσύνδεσης από τη βαβούρα και την πολυκοσμία του κλεινόν άστυ, τόσο αυξάνονται τα χιλιόμετρα που έχεις να διανύσεις μέχρι την πολυπόθητη βουτιά, που θα σε ανανεώσει.
Τη βαβούρα και την πολυκοσμία του κλεινόν άστυ, λοιπόν, το οποίο αν και κλεινόν πολλοί αποφεύγουν να το κλίνουν!
Κι εδώ που τα λέμε, η γενική εύκολα μπορεί να αποφευχθεί αν κάποιος προβληματίζεται: τη βαβούρα και την πολυκοσμία στο κλεινόν άστυ.
* Και κλείνω με ένα καραβιδάκι που το ψάρεψε ο φίλος μας ο Jago. Βάζω οθονιά μήπως και το διορθώσουν (τέτοιες ελπίδες μάταιες…) -το αρχικό εδώ.
Το καραβιδάκι βρίσκεται στην τελευταία αράδα του αποσπάσματος. Είναι μικρό, έχει δύο λάθη. Το ένα θα το βρήκατε εύκολα, είναι ο Αδριανός που έγινε Ανδριανός. Το άλλο θέλει λιγάκι περισσότερη σκέψη, είναι το π.Χ. διότι ο Αδριανός ήταν μ.Χ.
* Μια και τα μεζεδάκια τούτης της εβδομάδας μετατέθηκαν για Κυριακή λόγω του Μηνολογίου, δεν μένει παρά να σας ευχηθώ Καλό Κύριακο!
