Ακόμα δεν έχει αρχίσει να προβάλλεται η σειρά του Νετφλιξ για τις Αφρικανές βασίλισσες, και έχει προκαλέσει θόρυβο σε διεθνή κλίμακα -κάτι βέβαια που μάλλον δεν ενοχλεί τους συντελεστές της σειράς, αφού είναι πρώτης τάξεως διαφήμιση, που εγγυάται υψηλή θεαματικότητα.
O θόρυβος βέβαια γίνεται ειδικά για ένα επεισόδιο της σειράς, αυτό που παρουσιάζει τη βασίλισσα Κλεοπάτρα της Αιγύπτου, και προκλήθηκε επειδή η ηθοποιός που υποδύεται την Κλεοπάτρα, η Βρετανίδα Αντέλ Τζέιμς, είναι μαύρη.
Όχι μόνο αυτό, αλλά στο τρέιλερ της σειράς (στο 1.38 του βίντεο εδώ) εμφανίζεται μια ηλικιωμένη μαύρη κυρία, που υποθέτω μιλάει ως ειδικός, και λέει «Θυμάμαι πως η γιαγιά μου πάντα μου έλεγε: Μην ακούς τι σου λένε στο σχολείο, η Κλεοπάτρα ήταν μαύρη!»
Πολλοί έσπευσαν να καταδικάσουν τη woke νοοτροπία και τον φασισμό της πολιτικής ορθότητας και εξεγέρθηκαν ενάντια στη διαστρέβλωση της ιστορίας. Βέβαια, φωτογραφία της Κλεοπάτρας δεν έχουμε, αλλά τόσο από τις απεικονίσεις όσο και από τα ιστορικά δεδομένα η εικασία για τη Μαύρη Κλεοπάτρα, όσο κι αν δεν είναι κάτι καινούργιο, δεν φαίνεται ισχυρή (το σχετικό άρθρο της Βικιπαίδειας μου φαίνεται καλό). Πάντως, είναι αλήθεια ότι λίγα πράγματα ξέρουμε για τη μητέρα της Κλεοπάτρας. Οι Πτολεμαίοι είναι γνωστοί για την ενδογαμία τους, αλλά δεν ακολουθούσαν όλοι αυτό το έθιμο, ενώ από τα συμπεθεριά με Σελευκίδες θα πρέπει να είχαν και περσικό αίμα.
Ενδιαφέρον είναι ότι στην Αίγυπτο η κατακραυγή εναντίον της σειράς φαίνεται ιδιαίτερα έντονη. Η σκηνοθέτρια του επεισοδίου της Κλεοπάτρας, που είναι Περσίδα, σε μια κατά τα άλλα ανερμάτιστη συνέντευξη που έδωσε (εδώ στα αγγλικά και εδώ συντομευμένη στα ελληνικά) λέει κάτι εύστοχο. Λέει ότι σε μια προηγούμενη σειρά που προβλήθηκε, τη «Ρώμη», η Κλεοπάτρα παρουσιάστηκε λευκή βέβαια, αλλά ηθικά αισχρή και εθισμένη στα ναρκωτικά -κι όμως, κανείς από την Αίγυπτο δεν διαμαρτυρήθηκε, ενώ τώρα που παρουσιάζεται μαύρη έχει ξεσηκωθεί όλος ο κόσμος.
Όσοι διαμαρτύρονται για την παραχάραξη της ιστορικής αλήθειας έχουν ένα δίκιο, αλλά αναρωτιέμαι αν έχουν εξεγερθεί επίσης όταν σε αμέτρητες ταινίες και σειρές βλέπουν τον Ιησού Χριστό ξανθό και γαλανομάτη -ή και τους ήρωες της ελληνικής μυθολογίας και ιστορίας με βορειοευρωπαϊκά χαρακτηριστικά. Ο «βορειοευρωπαίος» Ιησούς είναι εξίσου παραχάραξη με τη μαύρη Κλεοπάτρα, αλλά δεν φαίνεται να ενοχλεί πολύ -περίεργο δεν είναι;
Προσωπικά δεν ενοχλούμαι από τις ανοησίες του αφροκεντρισμού, που τον βλέπω σαν ένα αφήγημα του εθνικισμού των Αφροαμερικάνων. Οι θέσεις του Μπερνάλ περί Μαύρης Αθηνάς έχουν αντικρουστεί πειστικά. Ωστόσο, δεν παραβλέπω ότι παίζουν ρόλο παρηγοριάς και εμψύχωσης σε μια καταπιεσμένη εθνοτική ομάδα.
Από την άλλη, δεν καταλαβαίνω προς τι ο τόσος ηθικός πανικός. Υποψιάζομαι όμως ότι δεν έχει βασικό κίνητρο την προσήλωση στην ιστορική αλήθεια. Κατά σύμπτωση χτες, πριν αρχίσω να γράφω το άρθρο, είδα μια ανάρτηση ενός φίλου στο Φέισμπουκ, που μου έκανε μεγάλη εντύπωση.
Τον έχω γνωρίσει και προσωπικά, είναι σοβαρός άνθρωπος και πολύ αξιόλογος γι’ αυτό και με εξέπληξαν δυσάρεστα αυτά που έγραψε. Ήταν εξοργισμένος από αυτή την αφίσα, που κυκλοφόρησε στο πλαίσιο της εκστρατείας ενός γερμανικού οργανισμού (ο φίλος ζει στη Γερμανία) για την ευαισθητοποίηση του κοινού στο πρόβλημα του παιδικού διαβήτη.
Ο φίλος ήταν εξοργισμένος επειδή στη γιγαντοαφίσα εμφανιζόταν ένα μαύρο κοριτσάκι, που δεν είναι το τυπικό γερμανάκι και δεν τσιγκουνεύτηκε τους χαρακτηρισμούς και τις ιερεμιάδες για την κόλαση της πολιτικής ορθότητας και για την αναντίστρεπτη παρακμή της Δύσης και το τέλος του πολιτισμού μας.
Παρόμοιες αντιδράσεις βλέπω και σε δικές μας διαφημιστικές εκστρατείες, κάθε που εμφανίζεται π.χ. ένα ομόφυλο ζευγάρι ή ένας μπαμπάς που αφήνει την κόρη του να του βάζει εξτένσιον στα μαλλιά -αλλά από τον φίλο μου δεν το περίμενα. Στο κάτω κάτω η Γερμανία έχει το 26% των κατοίκων της με ξένη καταγωγή (foreign background στο άρθρο εδώ) και υπάρχουν βεβαίως και Αφρογερμανοί (είναι κάπου 1 εκατομμύριο).
Αλλά το αστείο είναι ότι η αφίσα που εξόργισε τον φίλο μου δεν ήταν η μοναδική. Υπάρχει και άλλη μία αφίσα με ένα κάτασπρο αγοράκι, η οποία μάλιστα είναι και εκείνη που κοσμεί τον ιστότοπο της πρωτοβουλίας αυτής, ενώ σε μια τρίτη αφίσα εμφανίζονται τα δυο παιδιά μαζί και μπροστά τους πεντέξι ενήλικες, όλοι λευκοί και μάλλον γερμανόφατσες.
Βιάστηκε λοιπόν να εξοργιστεί ο φίλος μου -αλλά, πέρα από το ότι είχε λάθος στα πραγματικά περιστατικά, με εντυπωσιάζει το ότι οργίστηκε τόσο. Και εδώ βρίσκω ένα κοινό σημείο με όσους αντέδρασαν θυμωμένα για τη μαύρη Κλεοπάτρα.
Φοβάμαι πως μας ενοχλεί να βλέπουμε μαύρους να προβάλλονται ως πρότυπα. Δεν μας ενοχλεί ο μαύρος εργάτης ή η μαύρη καθαρίστρια, έχουμε δεχτεί μαύρους αθλητές και ηθοποιούς, αλλά όχι και βασίλισσα, όχι και γιγαντοαφίσα με στολή υπερήρωα!
Όμως, οι κοινωνίες της Ευρώπης έχουν ήδη γίνει πολύχρωμες και πολύμορφες -και πάλι καλά, διότι αυτός είναι και ο μοναδικός τρόπος για να φρενάρει η παρακμή της Ευρώπης και το δημογραφικό της μαράζωμα. Το 1950 ο πληθυσμός της Ευρώπης ήταν το 1/4 του παγκόσμιου πληθυσμού. Το 2020 είχε πέσει στο 1/10!
Όσο για τη Μαύρη Κλεοπάτρα, μην τη δείτε -εγώ σίγουρα δεν θα τη δω, δεν έχω Νέτφλιξ.