Δεν συνηθίζω να βάζω απλές μαθηματικές πράξεις για τίτλους άρθρων του ιστολογίου, αλλά σήμερα θα κάνουμε μια εξαίρεση -άλλωστε η πράξη του τίτλου δεν είναι τόσο απλή όσο φαίνεται.
Στο ιστολόγιο αφιερώνουμε άρθρα σε αριθμούς, τουλάχιστον μια φορά το χρόνο -ξεκινήσαμε στις 9/9/2009 και κάθε χρόνο βάζαμε ένα άρθρο, κι έτσι φέτος, στις 23/2/23, αφιερώσαμε άρθρο στον αριθμό 23. Με τη φάμπρικα αυτή θα πάμε, εμείς να ‘μαστε καλά, έως το 31, που θα το δούμε στις 31 κάποιου μηνός του σωτηρίου έτους 2031.
Ωστόσο, τον αριθμό 64 θα τον δούμε σήμερα -για ποιο λόγο; Αφενός διότι ως το 2064 μπορεί να το ξεχάσω. Αφετέρου, επειδή αν κάποιος έτυχε να γεννηθεί στις 2 Νοεμβρίου του 1959 σήμερα θα συμπλήρωνε τα 64 του χρόνια. Ξέρω κάποιον που γεννήθηκε τη μέρα τούτη, δεν τον ξέρετε, είναι απ’ το χωριό. (Για να τα λέμε όλα, αυτό το κόλπο έπιανε καλύτερα το 2018, που ο φίλος μου, γεννημένος το 59, έκλεινε τα 59 του χρόνια, και είχαμε βάλει άρθρο για τον αριθμό 59. Αλλά κανείς δεν είναι τέλειος κι έτσι το αντίστοιχο άρθρο το επανέλαβα και στη συνέχεια, για τον αριθμό 61, διότι πολύ τον αγαπώ αυτόν τον φίλο μου, όπως και πρόπερσι, για τον αριθμό 62, αλλά και πέρυσι, για τον αριθμό 63, κι έτσι καθιερώθηκε μια μίνι παράδοση του ιστολογίου, που διστάζω να τη σπάσω.
Κι αν για κάποιους από αυτούς τους αριθμούς, όπως για τον 61 ή τον 63, δεν έχει και πολλά να γράψεις και πρέπει να ξύσεις τον πάτο του βαρελιού για να βρεις κάτι αξιοπρόσεχτο να γεμίσεις το άρθρο, ο 64 είναι από τους πιο σημαδιακούς «μεγάλους» αριθμούς -εννοώ πέρα από την πρώτη δεκάδα ή έστω εικοσάδα, όπου όλοι οι αριθμοί είναι κατάφορτοι από συμβολισμούς και προκαλούν συνειρμούς.
Διότι βέβαια ο μαγικός αριθμός 64 είναι δύναμη του 2, το 2 εις την έκτη δύναμη: 2x2x2x2x2x2 = 64. Αλλά είναι και ο κύβος του 4: 4 x 4 x 4, και βέβαια είναι το τετράγωνο του 8, 8 x 8 = 64. Είναι ο μικρότερος αριθμός που έχει 7 διαιρέτες: 1,2,4,8,16,32,64.
Στο αρχαίο ελληνικό σύστημα (το κλασικό, όχι το ακροφωνικό) ο 64 γραφόταν ΞΔ’, ξιδάκι που λέμε. Στο αττικό ή ακροφωνικό ήταν ΠΔΙΙΙΙ. Στο ρωμαϊκό (μοιάζουν) ήταν LXΙV. Ετσι κι αλλιώς, αυτές οι αναπαραστάσεις δεν εμφανίζονται συχνά όπως π.χ. τα ΙΔ’, XIV (του 14) που τα βρίσκουμε σε βασιλιάδες και αρχιερείς -πού να βρεθεί ο 64ος εστεμμένος με το ίδιο μάλιστα όνομα;
Στο δυαδικό σύστημα, πάλι, ο 64 αναπαρασταίνεται ως 1000000 -σαν το εκατομμύριο στο δεκαδικό, ενώ στο δεκαεξαδικό σύστημα είναι: 40.
Το 64 είναι ο ατομικός αριθμός του γαδολινίου (Gd), που είναι ένα σπάνιο μέταλλο, που ανήκει στη σειρά των λανθανιδών. Ονομάστηκε έτσι επειδή βρέθηκε σε ένα ορυκτό που λεγόταν γαδολινίτης, το οποίο είχει ονομαστεί έτσι προς τιμήν του Φινλανδού χημικού Γιόχαν Γκαντολίν, ο οποίος έτσι βρέθηκε στην αθανασία του περιοδικού συστήματος χωρίς να είναι αυτός που έχει ανακαλύψει το στοιχείο. Το γαδολίνιο χρησιμοποιείται ως συστατικό σκιαγραφικών μέσων στις μαγνητικές τομογραφίες.
Ακόμα, το 64 ειναι το διεθνές τηλεφωνικό πρόθεμα της Νέας Ζηλανδίας. Στο γαλλικό σύστημα αρίθμησης των νομών, το 64 αντιστοιχεί στον νομό των Ατλαντικών Πυρηναίων, τέρμα νοτιοδυτικά στα σύνορα με την Ισπανία. Πρωτεύουσα Pau, που ήταν να πάω πέρυσι αλλά άλλαξε το πρόγραμμα, έχω όμως περάσει καναδυό φορές καθοδόν προς Ισπανία. Η εικόνα που συνοδεύει το άρθρο είναι από τον γερμανικό αυτοκινητόδρομο 64, που τον έχω κάνει ίσαμε χίλιες φορές διότι είναι αυτός που ενώνει τα λουξεμβουργιανά σύνορα με την πόλη Τρίερ. Έχει μήκος μονάχα 14 χιλιόμετρα. Ο αμερικανικός αυτοκινητόδρομος 64, στις ανατολικές πολιτείες, είναι κάπως μακρύτερος, πιάνει 1550 χιλιόμετρα (αυτοί οι Αμερικανοί τα έχουν όλα μπόλικα).
Αφού το 64 είναι το τετράγωνο του 8, 64 είναι και ο αριθμός των τετραγώνων της σκακιέρας κι έτσι ο αριθμός 64 παραπέμπει άμεσα στο σκάκι -ένα σοβιετικό και πλέον ρωσικό σκακιστικό περιοδικό, άλλωστε, έχει τον τίτλο «64» (ακόμα κυκλοφορεί, βρίσκω). Και το άρθρο του ιστολογίου μας για το βασιλικό παιχνίδι έχει τίτλο «Ταξίδι στα 64 τετράγωνα«.
Εξίσου σημαντική είναι η παρουσία του 64 στην πληροφορική, όπου έχουμε 64μπιτη αρχιτεκτονική και 64μπιτους υπολογιστές, που είναι, αν δεν κάνω λάθος, το στάνταρ στις μέρες μας -δεν υπάρχουν, αν δεν κάνω φοβερό λάθος, 128μπιτοι επεξεργαστές σε ευρεία χρήση. Μάλιστα, κάποια προγράμματα κυκλοφορούν σε 64μπιτη και σε 32μπιτη έκδοση, για όσους έχουν παλιότερα, 32μπιτα μηχανήματα.
Όταν λέμε «το εξηντατέσσερα» ή «το εξήντα τέσσερα» οι περισσότεροι σκεφτόμαστε το 1964, κάποιοι μάλιστα γεννήθηκαν τότε -ας πούμε «οι εκλογές του 64». Λιγότεροι σκέφτονται το 64 μ.Χ., τη χρονιά που κάηκε η Ρώμη επί Νέρωνος, κι αν γεννήθηκε κανείς τότε μάλλον δεν θα μας διαβάζει. Δεν λέω για το 64 π.Χ. για να μη με πείτε υπερβολικό.
Βιβλία με το 64 στον τίτλο σίγουρα θα υπάρχουν, αν μη τι άλλο σκακιστικά ή κομπιουτερίστικα. Αν ξέρετε κι άλλα, πείτε τα. Εγώ θα κλείσω το άρθρο με ένα τραγούδι που θέτει το αμείλικτο ερώτημα Will you still need me, will you still feed me when I am 64?
To τραγούδι αυτό των Μπιτλς το τραγουδούσα όταν ήμουν 16, το τραγουδούσα και τότε που ήμουν τριανταδύο, όταν τα 64 μου φαίνονταν ότι απέχουν πεντέξι αιώνες.
Το τραγουδάω και σήμερα, χορεύοντας λίγο άτσαλα. Μόνο που σήμερα έχω κι εγώ γενέθλια (μαζί με εκείνον τον φίλο μου), οπότε πείτε μου χρόνια πολλά.
