Στο τέλος της περασμένης βδομάδας σημειώθηκε μια επέτειος που πέρασε απαρατήρητη από το ευρύ κοινό, αλλά όχι από τους παθιασμένους θιασώτες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης: συμπληρώθηκε ένας χρόνος από τότε που ο επιχειρηματίας Έλον Μασκ (ας μεταγράψω έτσι, κάπως συμβατικά τον Elon Musk) αγόρασε τη δημοφιλή πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης Twitter. Μάλιστα, μια συλλογικότητα κυβερνοπολιτών κάλεσε για μποϊκοτάζ του Τουίτερ, ή μάλλον του Χ, όπως μετονομάστηκε επί των ημερών του Μασκ, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την όλη πολιτική του νέου ιδιοκτήτη.
Το Τουίτερ είδε το φως το 2006 και το 2013 είχε φτάσει στην πρώτη δεκάδα των ιστοτόπων παγκοσμίως από άποψη επισκεψιμότητας. To ειδοποιό χαρακτηριστικό του ήταν ότι περιόριζε τα μηνύματα που μπορούσαν να σταλούν σε 140 χαρακτήρες -ένα όριο που αργότερα διπλασιάστηκε, σε 280, αλλά και πάλι εξακολουθεί να διαμορφώνει το είδος δημοσιεύσεων και αλληλεπίδρασης στην πλατφόρμα.
Μια καθοριστική στιγμή για το Τουίτερ ίσως να ήταν το αεροπορικό ατύχημα στον ποταμό Χάντσον το 2009, όταν ένα τουίτ από κάποιον περαστικό έγινε ιότροπο και κατέδειξε τις δυνατότητες του μέσου στην ακαριαία μετάδοση ειδήσεων. Σύντομα, όλα τα δημόσια πρόσωπα αρχικά στις ΗΠΑ και στη συνέχεια σε όλες σχεδόν τις χώρες απέκτησαν λογαριασμό στο Τουίτερ. Κάποιοι πολιτικοί το αξιοποίησαν ιδιαίτερα για τη διάδοση των θέσεών τους και της προπαγάνδας τους. Ο Ντόναλντ Τραμπ, τη στιγμή που ο λογαριασμός του απενεργοποιήθηκε είχε 88.900.000 ακόλουθους ενώ κατά τη διάρκεια της προεδρίας του είχε εκπέμψει 25.000 τουίτ (κάπου 17 τη μέρα κατά μέσο όρο) και άλλες 8000 κατά την προεκλογική περίοδο του 2016.
Aυτή τη στιγμή, ο άνθρωπος με τους περισσότερους ακόλουθους είναι ο ίδιος ο Έλον Μασκ, που έχει 161 εκατ. ακολούθους, ακολουθεί ο Μπάρακ Ομπάμα με 132, ο Τζάστιν Μπίμπερ με 112, ο Κριστιάνο Ρονάλντο με 111 και πέμπτη η Ριάνα. Ο λογαριασμός του Τραμπ έχει αποκατασταθεί επί των ημερών του Έλον Μασκ, αλλά ο πρώην πρόεδρος προς το παρόν έχει αναρτήσει μόνο τη φωτογραφία του όταν τέθηκε υπό κράτηση, το mugshot που λένε, και τίποτε άλλο. Προτιμάει να χρησιμοποιεί μια πλατφόρμα δική του, περιορισμένης όμως απήχησης.
Ήδη η διαδικασία της αγοράς της πετυχημένης πλατφόρμας ήταν αρκετά περιπετειώδης, καθώς ο Μασκ πλήρωσε το κολοσσιαίο ποσό των 44 δισεκ. δολαρίων. Σε ένα από τα πρώτα Τουίτ του μετά την αγορά της πλατφόρμας, εμφανίζεται σε βίντεο ο Μασκ να μπαίνει στα γραφεία του Τουίτερ κρατώντας στα χέρια του έναν νιπτήρα, με τη λεζάντα let that sink in, λογοπαίγνιο διότι sink είναι στα αγγλικά ο νεροχύτης (και στις ΗΠΑ ο νιπτήρας) ενώ η φράση σημαίνει «ας το πάρουμε απόφαση, ας το χωνέψουμε» -πάρτε το απόφαση, τώρα είμαι εγώ το αφεντικό.
Βέβαια, μετά επιχείρησε να υπαναχωρήσει, υποστηρίζοντας ότι εξαπατήθηκε διότι το ποσοστό των ψεύτικων λογαριασμών, που δεν αντιστοιχούν σε ανθρώπους αλλά σε ρομπότ, είναι μεγαλύτερο απ’όσο του είχαν πει. Όμως οι παλιοί ιδιοκτήτες είχαν φροντίσει να υπάρχει ποινική ρήτρα κι έτσι τελικά ο Μασκ τίμησε το συμβόλαιο και έγινε ο ιδιοκτήτης της πλατφόρμας.
Στον ένα χρόνο που πέρασε, ο Μασκ έκανε πολλά, πάρα πολλά αλλοπρόσαλλα πράγματα, που στοίχισαν στην πλατφόρμα μεγάλο μερίδιο της διαφημιστικής αγοράς καθώς πολλοί διαφημιζόμενοι αποχώρησαν. Πολλές φορές πήρε πίσω αποφάσεις του, άλλες φορές όμως τις τήρησε -όταν έκανε δημοσκόπηση ρωτώντας το κοινό αν επιθυμούν να αποχωρήσει από Τσέος της εταιρείας και το αποτέλεσμα ήταν, με ποσοστό 57%, Ναι, τελικά αποχώρησε, ορίζοντας μια Τσέα και ο ίδιος έμεινε σε άλλη θέση.
Μέτρια επιτυχία είχε η καινοτομία του να καθιερώσει συνδρομές επί πληρωμή, με 8 δολάρια το μήνα (ή κάτι τέτοιο). Οι χρήστες που πληρώνουν αυτό το ποσό έχουν ένα μπλε τικ (ή όπως αλλιώς λέμε αυτό το σημαδάκι) πλάι στο χρηστώνυμό τους, η ταυτότητά τους είναι πιστοποιημένη και δεν ισχύει γι’ αυτούς το όριο των 280 χαρακτήρων αλλά μπορούν να γράψουν μηνύματα μεγέθους έως και 8000 χαρακτήρων, δηλαδή κάπου 1000 λέξεις στα ελληνικά. Yπάρχουν κι άλλα προνόμια, πχ μπορείς να διορθώσεις ένα τουίτ μέσα σε μια ώρα από τότε που το δημοσίευσες, που είναι πολύ χρήσιμο αν δεις ότι έκανες κάποιο λάθος, ακόμα και πληκτρολόγησης.
Πολλοί ανταποκρίθηκαν, κυρίως πολιτικοί και δημοσιογράφοι, αλλά και απλοί χρήστες -όχι όμως τόσοι ώστε να αλλάξει θεαματικά η κερδοφορία της πλατφόρμας.
Επίσης, επί των ημερών του Μασκ, το Τουίτερ έγινε πιο χαλαρό σε θέματα ελέγχου των μηνυμάτων, κάτι που μάλλον θετικά το αντιμετωπίζω αν κρίνουμε τα απίστευτα μπάχαλα που έχει προκαλέσει στο Φέισμπουκ η προσπάθεια αυστηρότερου ελέγχου. Επίσης, ο Μάσκ έβγαλε στη φόρα κάποιες, υποτιθέμενες ή πραγματικές δεν ξέρω, μεθοδεύσεις της προηγούμενης διοίκησης του Τουίτερ, που υποτίθεται ότι είχε προσπαθήσει να φιμώσει αντιπάλους του Δημοκρατικού Κόμματος των ΗΠΑ, ιδίως στην υπόθεση σχετικά με τον γιο του Μπάιντεν και το λάπτοπ του.
Ίσως και εγγενώς, στο Τουίτερ επικρατεί πολύ μεγαλύτερη λεκτική βιαιότητα απ’ ό,τι στο Φέισμπουκ και είναι πιο εύκολο να οργανώνονται επιθέσεις αγέλης. Τα έχω και προσωπικά υποστεί αμέτρητες φορές από τότε που άρχισα να έχω ενεργή παρουσία στην πλατφόρμα (διότι από το 2011 έως το 2019 απλώς αναδημοσίευσα εκεί το καθημερινό μας άρθρο). Πιθανότατα η διαφορά της βιαιότητας εξηγείται, εν μέρει, από την ψευδωνυμία που επικρατεί στο Τουίτερ, ενώ στο Φέισμπουκ οι περισσότεροι χρησιμοποιούν το πραγματικό τους ονοματεπώνυμο.
Αλλά εμείς εδώ λεξιλογούμε. Το Τουίτερ είχε δημιουργήσει και τη δική του ορολογία. Τουίτερ ήταν η πλατφόρμα, τουίτ το επιμέρους μήνυμα, που εγώ το είχα πει τιτίβισμα αλλά οι χρήστες το έλεγαν απλώς «το τουί» (πληθ. τα τουγιά), ενώ τουιτάρω το ρήμα. Όταν αναδημοσίευες το τουί άλλου χρήστη, αυτό λεγόταν retweet, ή RT, που είχε στα ελληνικά δώσει και το ρήμα «αρτάρω» (από το αρ-τι) και το αρτάρισμα.
Κι όμως, αυτό το εξαιρετικά πετυχημένο εμπορικό όνομα, με τη δική του παγκοσμίως καθιερωμένη ορολογία, ο Μασκ (που γι’ αυτό τον αποκάλεσα Μούσκαρο) το κατάργησε, το αντικατέστησε με το Χ, ένα Χ ξερό και ρέκαλο (ή μάλλον όχι εντελώς ξερό, αφού το ένα από τα δυο σκέλη του είναι διπλό).
Παράλληλα, οι «ιδιόκτητοι» όροι tweet, retweet, που λειτουργούσαν ως διαφημίσεις της εταιρείας, αντικαταστάθηκαν από τους post, repost, που όμως χρησιμοποιούνται και για πολλές άλλες ιντερνετικές πλατφόρμες -χάνεται έτσι η αποκλειστικότητα.
Βέβαια, δικιά του είναι η εταιρεία, ό,τι θέλει την κάνει, και στο δέντρο την κρεμάει που λέει το ανέκδοτο -αλλά εμένα δεν μου φαίνεται πολύ καλή επιχειρηματική κίνηση.
Τώρα, το Χ, ή ιξ, ή ιξ και ξερός, είναι ήδη φορτωμένο με διάφορους συμβολισμούς, αλλά κάποιοι από αυτούς είναι αντιτουριστικοί, αφού συνδέεται με την απόρριψη, τη διαγραφή (θα του βάλω χι δεν λένε; ). Φαίνεται όμως, όπως λέει εδώ, ότι ο Μασκ από νέος είχε εμμονή με το γράμμα Χ και αφού έδωσε το όνομα Χ στο παιδί του δεν παραξενεύει ότι το έδωσε στην εταιρεία του.
Βέβαια, η μετονομασία έχει προκαλέσει προβλήματα ορολογίας. Ήδη, η αναφορά «στο Τουίτερ» έγινε παρωχημένη και ανακριβής, οπότε πολλοί λένε «ο τάδε δημοσίευσε στην πλατφόρμα Χ» διότι το να πούν σκέτο Χ, («ο τάδε δημοσίευσε στο Χ») δεν θα γίνει κατανοητό ίσως.
Και το ρήμα; Παλιά τουιτάραμε, τώρα δημοσιεύουμε, αρτάραμε ενώ τώρα αναδημοσιεύουμε. Αλλά το «δημοσιεύω» δεν δείχνει αμέσως πού γίνεται η δημοσίευση, όπως έκανε το «τουιτάρω». Για να δώσεις την ίδια πληροφορία πρέπει να πεις «δημοσιεύω στο Χ» ή «δημοσιεύω στην πλατφόρμα Χ». Δεν έχει βρεθεί και αμφιβάλλω αν θα βρεθεί, μονολεκτικός όρος -και ποιος τάχα; Ξύνω; Οξύνω;
(Για λόγους πληρότητας, στην ελληνική ορολογία του Τουίτερ πρέπει να προστεθεί ο όρος ‘ακάου’ (account, λογαριασμός) και «μεγαλοακάου» ο λογαριασμός με πολλούς ακόλουθους/φόλοουερ).
Εδώ που τα λέμε, κάποιοι βλέποντας τη διαφημιστική κατρακύλα, αμφιβάλλουν αν το Χ θα γιορτάσει τα δεύτερά του γενέθλια, ωστόσο μέχρι τώρα οι προσπάθειες να αντικατασταθεί το Χ/Τουίτερ από κάποιαν άλλη πλατφόρμα δεν έχουν πετύχει. Πιο πιθανό φαίνεται να το ρίξει έξω ο καπετάνιος του κάνοντας κάποια παρορμητική στραβοτιμονιά, παρά να χάσει από ανταγωνιστική πλατφόρμα.
Δεν θα του ευχηθώ λοιπόν για τα πρώτα γενέθλια, αλλά συνεχίζω να χρησιμοποιώ την πλατφόρμα. Εσείς;