Με τη δεύτερη διοργάνωση του μεγάλου φωτογραφικού διαγωνισμού Click στη Φύση για τις περιοχές Νatura 2000, να μπαίνει πλέον δυναμικά στο 2022 και να έρχονται συνεχώς νέες συμμετοχές, το ενδιαφέρον διευρύνεται και πολλοί ενδιαφερόμενοι μας προσεγγίζουν. Κατά κανόνα είναι αυτοί που προετοιμάζουν το υλικό τους και θα ήθελαν να πληροφορηθούν λεπτομέρειες και να αυξήσουν τις πιθανότητες διάκρισης. Θεωρήσαμε λοιπόν σκόπιμο και παραγωγικό να απευθυνθούμε στα μέλη της κριτικής επιτροπής και να μιλήσουμε μαζί τους, αντλώντας από την πείρα τους. Ο διάλογος συνεχίζεται με τον Βασίλη Συκά, καταξιωμένο φωτογράφο όπου έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος της ζωής του στην αποτύπωση της ελληνικής φύσης.
• Οι ειδικευμένοι στο τοπίο, την άγρια φύση και την ταξιδιωτική εικόνα φωτογράφοι είναι σπάνιοι στη χώρα μας. Πως στραφήκατε σε αυτό το δύσκολο τουλάχιστον από επαγγελματική άποψη, είδος;
Η αρχή έγινε πριν τρεις δεκαετίες όταν θέλησα να συνδυάσω τα δύο αγαπημένα μου χόμπι αυτό της φωτογραφίας και εκείνο των ταξιδιών στην παρθένα ελληνική φύση.
Λίγο μετά ως επαγγελματίας φωτογράφος οι φωτογραφίες μου δημοσιεύτηκαν σε πολλά ταξιδιωτικά περιοδικά και εφημερίδες καθώς και σε μια σειρά πολυτελών λευκωμάτων και ταξιδιωτικών οδηγών μέσα από την εκδοτική εταιρία που διατηρώ μέχρι σήμερα. Ασφαλώς αποτελούμε μειοψηφία γιατί η αγορά στην Ελλάδα στο είδος αυτό έχει καταρρεύσει.
• Βλέπουμε ότι το έργο σας εστιάζει στην ελληνική φύση αλλά και τα μνημεία, το οικιστικό τοπίο σε διάφορες γωνιές της πατρίδας μας, τη θάλασσα κλπ. Για ποιους λόγους παραμείνατε τόσο “ελληνοκεντρικός”;
Εκδοτικά παραμένω ” ελληνοκεντρικός” ,γιατί κάθε μεγάλο λεύκωμα το δουλεύω για χρόνια με δεκάδες επισκέψεις στο χώρο αυτό. Πάντως έχω ταξιδέψει σε αρκετές χώρες της Ευρώπης όχι τόσο στην ύπαιθρο αλλά σε μεγαλουπόλεις φωτογραφίζοντάς τες ενώ παράλληλα συνδυάζω και διακοπές. Το φωτογραφικό υλικό παραμένει στο αρχείο μου για μελλοντική πρόταση -αξιοποίηση.
• Ποιες περιοχές της Ελλάδας θεωρείτε πιο φωτογενείς; Ή για να το θέσουμε πιο απλά σε ποια σημεία βρίσκει κανείς εύκολα θέματα φωτογράφησης;
Η Ελλάδα έχει πολλές περιοχές με φωτογραφικό ενδιαφέρον, αν πρέπει να ξεχωρίσω κάποια θα επέλεγα την Ήπειρο.
Εδώ συναντάς πολλά διαφορετικά θέματα όπως θρησκευτικά μνημεία, πέτρινα γεφύρια και γραφικούς οικισμούς όλα απόλυτα εναρμονισμένα στο θαυμάσιο δασωμένο τοπίο.
Επισκέπτοντας την περιοχή αυτή σε διαφορετικές εποχές μπορείς να αποκτήσεις θαυμάσιες εικόνες.
• Για να έλθουμε στο διαγωνισμό Click στη Φύση, όπου στη φετινή διοργάνωση έχετε την ιδιότητα του μέλους της κριτικής επιτροπής, ποια είναι η αίσθηση που αποκομίσατε από το δημοσιευμένο υλικό της περυσινής φάσης;
Αυτό που αποκόμισα από τον πρώτο διαγωνισμό είναι το έντονο ενδιαφέρον του κοινού για την φύση. Διαπίστωσα ότι κάποιοι φωτογράφοι φύσης και άγριας ζωής όχι απαραίτητα επαγγελματίες βρίσκονται σε υψηλό επίπεδο.
Σε κάθε μεγάλο διαγωνισμό μας δίνεται η δυνατότητα να γνωρίσουμε φωτογραφίες ανεκτίμητης αξίας οι δημιουργοί των οποίων δεν επέλεξαν να τις αναρτήσουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά να τις προβάλουν μέσα από διαγωνισμούς.
• Στην Ελλάδα, κάθε χρόνο διοργανώνονται αρκετοί ως πολυάριθμοι φωτογραφικοί διαγωνισμοί. Πιστεύετε ότι η φύση έχει ανάμεσά τους τη θέση που πρέπει;
Κατά καιρούς έχουν προκηρυχθεί κάποιοι διαγωνισμοί με θέματα που παραπέμπουν στη φύση, θεωρώ όμως ότι αξίζει μεγαλύτερης προσοχής και τιμής γιατί πραγματικά η ελληνική φύση είναι πανέμορφη. Τα δύο τελευταία χρόνια παρατηρώ προβολή των χειμερινών προορισμών και των μνημείων της φύσης και από τον Ε.Ο.Τ διεθνώς κάτι που τόνιζα και συζητούσα με φίλους πριν δέκα τουλάχιστον χρόνια.
• Για να επεκτείνουμε το προηγούμενο ερώτημα, θεωρείτε ότι οι έλληνες ερασιτέχνες φωτογράφοι επιδίδονται στη φωτογραφία φύσης ή μήπως το αποφεύγουν θεωρώντας ίσως το είδος δύσκολο και απαιτητικό;
Θεωρώ πως επιδίδονται αν και δεν μπορούμε να έχουμε ολοκληρωτική εικόνα καθώς δεν γνωρίζουμε τη θεματολογία κάθε φωτογράφου στο αρχείο του. Παράλληλα το είδος αυτό είναι δύσκολο και απαιτητικό επειδή εδώ σκηνοθετεί η φύση. Χρειάζεται να αφιερώσεις αρκετό χρόνο και να παρακολουθείς κάποιους παράγοντες όπως τις καιρικές συνθήκες και την διαύγεια στον ορίζοντα πριν εξορμήσεις. Την ωρίμανση των φυλλοβόλων δέντρων και την εξέλιξη των χρωμάτων στα φθινοπωρινά θέματα. (παρεμπιπτόντως το φθινόπωρο του 2021 ήταν ένα από τα καλύτερα της 10ετίας καθώς κύλισε φυσιολογικά και απέκτησε καταπληκτικά χρώματα).
• Φέτος ο διαγωνισμός διαφοροποιείται και έχει τέσσερις κατηγορίες. Άνθρωπος και φυσικό περιβάλλον, πτηνά, ζώα και φυτά και τοπίο (πάντα αναφορικά με τις περιοχές Natura 2000). Σε ποια κατηγορία θα συμβουλεύατε τον αρχάριο να συμμετάσχει και σε ποια τον πιο έμπειρο;
Θα ενθάρρυνα κάποιον με λιγότερη εμπειρία να επικεντρωνόταν στο φυσικό περιβάλλον, φυτά και τοπία ο ελληνικός χώρος φιλοξενεί σημαντικούς πληθυσμούς ενδημικών , φυτών και λουλουδιών. Στον εμπειρότερο προτείνω την φωτογράφιση αγρίων ζώων και μάλιστα ζώα θηρευτές. Η κατηγορία αυτή απαιτεί εξοπλισμό με μεγάλους τηλεφακούς και άλλες τεχνικές. Η φωτογράφιση ζώων έχει ιδιαιτερότητες η πιθανότητα να συναντήσεις ένα είδος από περιοχή σε περιοχή αλλάζει. Για παράδειγμα ένα αγριόγιδο είναι πολύ δύσκολο να το φωτογραφήσεις στο Εθνικό Πάρκο Πίνδου αλλά ευκολότερα σε κάποιες περιοχές του Ολύμπου.
Πολλές φορές ενώ βρισκόμαστε στο πεδίο φωτογραφίζοντας ένα θέμα μπορεί να συναντήσουμε ξαφνικά κάποιο διερχόμενο ζώο, επομένως ο παράγοντας τύχη εδώ είναι σημαντικός.
• Πρέπει άραγε να απομακρυνθεί κανείς πολύ από τα αστικά κέντρα για να βγάλει φωτογραφίες που θα έχουν ελπίδες διάκρισης στο διαγωνισμό;
Μιας και πρόκειται για φύση καλό είναι να απομακρυνόμαστε από τα αστικά κέντρα και να επιλέγουμε περιοχές με τοπικό μικροκλίμα. Η πρωινή παγωνιά, οι τοπικές ομίχλες και οι πολύ χαμηλές θερμοκρασίες μας δίνουν τη δυνατότητα να βρούμε θέματα προς φωτογράφιση που λίγες ώρες μετά δεν θα υπάρχουν.
• Θεωρείτε ότι είναι απαραίτητος ο ακριβός εξειδικευμένος εξοπλισμός για όποιον θα πάρει μέρος προκειμένου να έχει εικόνες καλής ποιότητας από τεχνικής πλευράς;
Η διαρκείς τεχνολογική πρόοδος βοηθά τους φωτογράφους να προσεγγίζουν το αντικείμενό τους με όλο και ποιο καινοτόμο τρόπο. Οι μηχανές και οι γρήγοροι φακοί αποτυπώνουν με ελάχιστη ποσότητα φωτός και έχουν σημαντικό ρόλο στη φωτογράφιση. Εκείνο όμως το στοιχείο που θα ανεβάσει το επίπεδο της εικόνας είναι η αντίληψη του φωτογράφου στην τεχνική και αισθητική πλευρά και το πως χρησιμοποιεί το φως.
• Τελικά ποιο είναι το συστατικό που κερδίζει στη φωτογραφία φύσης; Οι πολλές γνώσεις μέσα από σεμινάρια και εμπειρία, ο χρόνος που θα διαθέσει κανείς σε αποστολές, η υπομονή μέχρι να πετύχει την καλύτερη εικόνα ή κάποια άλλα πράγματα;
Είναι συνδυασμός όλων αυτών, ο φωτογράφος άγριας ζωής του National Geographic France Lantin έλεγε: όταν με ρωτούν πόσο χρόνο έβαλα σε αυτή την φωτογραφία τους απαντώ 1/125 π.χ και τριάντα έξι χρόνια απ τη ζωή μου (που ήταν τότε) θέλοντας να τονίσει ότι το τελικό αποτέλεσμα της φωτογραφίας δεν είναι μόνο από τα τεχνικά χαρακτηριστικά αλλά από την κουλτούρα και τον τρόπο σκέψης του φωτογράφου.
• Παραθέστε την καλύτερη συμβουλή που θα θέλατε να δώσετε σε κάποιο πρωτόπειρο που ενδιαφέρεται να συμμετάσχει στο διαγωνισμό;
Θα συμβούλευα να έχει επιμονή και τόλμη σε αυτό που δοκιμάζει και να μην απογοητεύεται. Να εφαρμόζει τον κώδικα δεοντολογίας ειδικά όταν πρόκειται για άγρια ζώα και φωλιές πουλιών ενώ οι φωτογραφίες που θα στέλνει σε όλους τους διαγωνισμούς να είναι γνήσιες και αυθεντικές.
MINI ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ο Βασίλης Συκάς είναι μέλος της Ένωσης Φωτορεπόρτερ Ελλάδος (Ε.Φ.Ε.) ,
του Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης και Προστασίας Πνευματικών Δικαιωμάτων Φωτογράφων «ΦΟΙΒΟΣ» και του Συνδέσμου Εκδοτών Βιβλίου (Σ.ΕΚ.Β).
Στα 28 χρόνια που ασχολείται επαγγελματικά με τη φωτογραφία έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος της ζωής του στην αποτύπωση της παρθένας ελληνικής φύσης.
Στις συνεργασίες του συγκαταλέγονται οργανισμοί, όπως ο Ε.Ο.Τ., το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, Δήμοι, Νομαρχίες της χώρας, ιδιωτικές εταιρίες καθώς και αθλητικά πρακτορεία.
Στον χώρο των εντύπων έχει φωτογραφίσει και αρθρογραφήσει για τις εφημερίδες Τα Νέα, Καθημερινή, Ελευθεροτυπία και Ημερησία, καθώς και για 20 τουλάχιστον αξιόλογα ταξιδιωτικά περιοδικά και όχι μόνο.
Διατηρεί τις Εκδόσεις Χείμαρρος δημιουργώντας πολυτελή λευκώματα και τουριστικούς οδηγούς.
https://www.sikas.gr
instagram: vasilissikas
facebook: Vasilis Sikas
